چکیده:
بررسی وضعیت امنیت غذایی جامعه و شناسایی عوامل مؤثر برآن بهویژه در مناطق روستایی، اهمیت بسزایی دارد. تحقیق حاضر باهدف تحلیل وضعیت امنیت غذایی خانوارهای روستایی استان خراسانرضوی انجام گرفت. برای این منظور از شاخص فراوانی تنوعغذایی برای بررسی امنیت غذایی استفاده شد و سپس عوامل مؤثر بر امنیت غذایی با بهرهگیری از شاخص ذکر شده و مدل لاجیت ترتیبی تعیین شد. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه خانوارهای روستایی استان خراسان رضوی در سال 1398 است که با استفاده از فرمول کوکران 400 خانوار براساس روش نمونهگیری تصادفی خوشهای چندمرحلهای انتخاب و داده های موردنیاز از طریق مصاحبه و تکمیل پرسشنامه استخراج گردید. نتایج تحقیق نشان داد که میانگین شاخص فراوانی تنوعغذایی در منطقه برابر 35/56 و خانوارها از نظر فراوانی مصرف گروههای غذایی در سطح پایین تنوعغذایی قرار دارد. همچنین نتایج نشان داد که افزایش متغیرهای جنسیت، تحصیلات، وضعیت مسکن، هزینه ماهیانه غذا، شاخص قدرت خرید خانوار و دسترسی به بازار احتمال این که خانوارهای با فراوانی تنوعغذایی پایین در گروه خانوارهای با فراوانی تنوعغذایی بالا قرار گیرد افزایش میدهد و افزایش متغیرهای فاصله تا مراکزخرید و تورم موادغذایی احتمال اینکه خانوارهای با فراوانی تنوعغذایی پایین در گروه خانوارهای با فراوانی تنوعغذایی بالا قرار گیرد کاهش میدهد.
خلاصه ماشینی:
با توجه به اين موضوع ، سؤالات زير مطرح ميشود: - آيا با استفاده از شاخص فراواني تنوع غذايي، امنيت غذايي در بين خانوارهاي روستايي منطقه وجود دارد؟ - چه عوامل اقتصادي و اجتماعي بر فراواني تنوع غذايي خانوارهاي روستايي منطقه مؤثر هستند؟ ٢)مباني نظري تعاريف زيادي از امنيت غذايي ارائه گرديده به شکلي که هودينات (١٩٩٩ ,Hodinott) بيش از ٢٠٠ تعريف و ٤٥٠ شاخص براي امنيت غذايي گردآوري کرده است که از آن جمله ميتوان به تعاريف ارائه شده تئوري استحقاق دستيابي به غذا توسط آمارتياسن (١٩٨١ ,Sen)، کمپبل و همکاران ( Campbell ١٩٨٨ ,and et al)، کوهن و بورت (١٩٨٩ ,Cohen and Burt) اشاره نمود.
زراعت کيش و کمالي 1- Enough or Available Food 2- Accessibility 3- Active and Healthy Life (١٣٩٥) عوامل مؤثر بر امنيت غذايي در خانوارهاي کشاورز روستايي استان کهکيلويه و بويراحمد را با استفاده از مدل پروبيت بررسي نمودند و نتايج نشان داد که درآمد سرپرست خانوار، نسبت مخارج خوراکي به مخارج کل و اندازه مزرعه تأثير مثبت و جنسيت سرپرست خانوار، وضع سواد سرپرست خانوار و اندازه خانوار تأثير منفي بر امنيت غذايي داشته است .
اين مدل به صورت زير مشخص ميشود (٢٠٠٣ ,Green): (رجوع شود به تصویر صفحه) که در آن متغير پيوسته ي ميزان تنوع غذايي خانوار، بردار پارامترهايي است که بايستي برآورد شوند و بردار ١×K از متغيرهاي توضيحي است که شامل متغيرهايي چون تعداد اعضاي خانوار، سن مسئول تغذيه خانوار، درآمد ماهيانه ، هزينه ماهيانه غذا، جنسيت و تحصيلات سرپرست خانوار و درجه آگاهي از موضوع خاص مورد نظر محقق ميباشد.