چکیده:
آنچه این مقاله عهده دار تبیین آن است، تعیین طلوع فجر، در شبهای مهتابی می باشد،چرا که سپیده صادق و نور گسترده و افقی، در شبهای مهتابی، به دلیل حضور ماه و روشنایی موجود در افق، تا دقایقی خودنمایی ندارد، به گونه ای که اگر ماه در افق نبود، این نور گسترده چون خط نازک دیده می شد.به دلیل حضور ماه و روشنایی افق، نور گسترده فجر با تاخیر و پس از حدود 20 دقیقه،نمایان می شود،و آن زمان ( تاخیر بیست دقیقه ای) دیگر نور ماه، مانع نور سپیده فجر نیست. در موضوع طلوع فجر در شبهای مهتابی سخن در این است که آیا مبدا، فجر صادق است،که در تقدیر فجر صادق، طلوع کرده است و یا آن که مبدا، فجری فعلی است که نمایان باشد و در پنهه افق با چشم عادی دیده شود، گرچه در تقدیر فجر صادق طلوع کرده باشد. البته نظر دوّم تاخیر حدود 20 دقیقه ای را می طلبد. مشهور فقیان نظر اول را نتخاب کرده اند و بر این باورند که میان لیالی مقمره و غیره مقمره فرقی وجود ندارد، ولی امام خمینی در این مساله بر این باور است که باید نور سپیده در شبهای مهتابی با چشم دیده شود و حضور واقعی و تقدیری آن ملاک نیست، بنابراین باید دقایقی صبر کرد و سپس اقدام به اقامه ی نماز صبح کرد.
Khomeini (RA) Abstract During moonlit nights, the horizontally widespread brilliance of dawn is not revealed for minutes thanks to the moon and existing illumination seen in the horizon; this goes in such a way that if there was no moon in the horizon, the widespread light had to be seen in the shape of a tiny line. Since the sun approaches its rise instantly, it gives birth to this light; but due to presence of moon and luminous horizon, the widespread light of dawn is visible after about 20 minutes of delay. At dawn during moonlit nights if dawn is the beginning, though dawn is not seen due to strong appearance of moon and it has risen in destined dawn or that present dawn is the start seen with unarmed eyes across the horizon, although it has risen in destined dawn. Of course, the second idea demands a 20-minute delay. The noted jurisprudents approved of the first idea believing that there is a difference between non-moonlit nights and moonlit nights, but Imam Khomeini (ra) believes that the dawn light needs to be seen in the moonlit nights and the measure lies not within its actual and destined appearance; therefore, minutes have to be waited and after increased dawn light is possibly observed, morning prayer service needs to be upheld. Keywords: Dawn, Present Dawn, Destined Dawn, Moonlit Nights and Worship Jurisprudence
خلاصه ماشینی:
طلوع فجرليالي مقمره در فقه عبادي امام خميني (ره ) علي شيرخاني (تاريخ دريافت : ١٣٩٥/٠١/٢٥؛ تاريخ پذيرش : ١٣٩٥/٠٣/٣٠) چکيده آنچه اين مقاله عهده دار تبيين آن است ، تعيين طلوع فجر، در شبهاي مهتابي مي باشد، چرا که سپيده صادق و نـور گسـترده و افقـي، در شبهاي مهتابي، به دليل حضور ماه و روشنايي موجود در افق ، تا دقايقي خودنمايي ندارد، به گونه اي که اگر ماه در افـق نبـود، ايـن نـور گسترده چون خط نازک ديده مي شد.
در روايت علي بن مهزيار خيط ابيض را به نخ نوري تفسير کرده و اگر روايت نيـز نبـود، بايـد همينطور بيان مي شد که فجر همان نخ نوري است ، در اين صورت ، اين سؤال مطرح ميشـود کـه در شب هاي مهتاب آن نخ نوري چگونه است ؟ و آيادر اين شب ها نخ نوري وجود دارد؟ ويا اصلا وجود ندارد؟ چون هنگام ماه که اصلا سپيده ديده نمي شود و بعد از رفـتن مـاه هـم روشـنايي بـه شکل نخ نيست ، بلکه نور گسترده است .