چکیده:
نقش دولت در ﺗﺄثیرگذاری بر فعالیتهای اقتصادی غیرقابلانکار است، هرچند میزان آن در نظامهای اقتصادی متفاوت است. بهرهوری از جمله متغیرهایی است که از دخالتهای دولت ﺗﺄثیر میپذیرد و رقابتپذیری کلی اقتصاد را بهشدت ﻣﺗﺄثر میسازد. پژوهش حاضر به بررسی ﺗﺄثیر اندازه دولت بر بهرهوری عامل کار و سرمایه در کشورهای اسلامی عضو اوپک طی سالهای 2018-2000 با استفاده از روش دادههای تابلویی به دو روش خطی و غیرخطی در حالت تابع کاب داگلاس و ترانسلوگ میپردازد. در این راستا دو مدل برآورد شد. در مدلهای برآوردی بهصورت غیرخطی که مدلهای تصریحی عدم تعادلهای موجود را تعدیل میکنند نتایج حاکی از آن است که بهرهوری در بازار کار و سرمایه کشورهای منتخب، از طریق دو متغییر اندازه دولت و سرمایه تعدیل نمیشود و همبستگی معنیداری میان تعدیل نهادهها و بهرهوری در کشورها برقرار نمیشود، در مدل برآوردی دوم که بهصورت حداقل مربعات معمولی در حالت تابع کاب داگلاس و ترانسلوگ برازش شده است نتایج بهدست آمده در تابع کاب داگلاس براساس آمارههای آزمون نسبت درستنمایی در بازار کار و سرمایه از آماره کای دو بالاتر بوده بنابراین رگرسیون در حالت کاب داگلاس معنادار و مطابق انتظار و همسو با تئوریهای اقتصادی است و یا بهعبارتی دیگر اندازه دولت اثر منفی بر بهرهوری نیروی در بازارکار و سرمایه دارد. ولی در حالت فرم تبعی ترانسلوگ رگرسیون برازش شده در بازار سرمایه و کار معنادار نیست در نهایت با مقایسه نتایج دو مدل برآوردی نتایج حاکی از آن است که مدل خطی بر غیر خطی ارجحیت دارد و همچنین در بین حالتهای مدل خطی تابع کاب داگلاس براساس معناداری ضرایب مدل و آماره آزمون درستنمایی و کای دو از مزیت بالاتری برخوردار است بنابراین با توجه به نتایج برآوردی در مورد تأثیر اندازه دولت و دیگر متغیرهای مورد بررسی، میتوان پیشنهاد کرد که دولت میتواند با دادن تسهیلات به بخش خصوصی و تسهیل در فضای کسب و کار و بهکارگیری توان مدیریتی خود، اندازه خود را کاهش، نقش خود در بخش اجرایی را متعارف کرده و بدین ترتیب موجبات آفزایش میزان بهرهوری بخش خصوصی را فراهم آورد.
The role of government in influencing economic activity is undeniable, although it varies widely in economic systems. Productivity is one of the variables affecting government interventions and it greatly affects the overall competitiveness of the economy. This study investigates the effect of government size on labor and capital factor productivity in Islamic countries of OPEC during 2018 -2000 using panel data method in both linear and nonlinear methods in Cobb Douglas and Translog mode. So, two models were estimated. In nonlinear models , it shows that labor market and capital productivity are not moderated by two variables of size of government and capital . In both models, the size of the government has a negative effect on labor productivity and capital markets. comparing the results of the two models, it show that the linear model is preferable to nonlinear and among the linear model states of the Cobb Douglas function based on the significance of the model coefficients and the likelihood and chi-square test statistic is more advantageous. Therefore, considering the estimation results on the influence of state size and other variables, can be it suggested that It can be done by providing facilities to the private sector and facilitating the business climate , reduce government size, it increases the productivity of the private sector.