چکیده:
باتوجه به هزینههایی که مصرف دخانیات به سلامت و اقتصاد فرد و جامعه تحمیل میکند، پیشبینی برنامههایی در جهت کنترل مصرف آن ضروری میباشد. استفاده از سیاستهای قیمتی از طریق ابزار مالیاتی از آن جمله است. اما در مورد کالاهای اعتیادآور مانند دخانیات، و در مورد تأثیر این سیاستها، تردیدهایی وجود دارد. لذا لازم است با تخمین تابع تقاضای دخانیات و کششهای مربوطه، اثرات سیاستهای قیمتی و مالیاتی مورد بررسی قرار گیرد. مدل سیستمی تقاضای تقریباً ایدهآل (AIDS) یکی از بهترین مدلهای موجود میباشد که در این تحقیق بهکار رفتهاست. دادههای لازم نیز از اطلاعات هزینه و درآمد خانوارهای شهری ایران طی سالهای 1393-1380 استخراج شدهاست. بر اساس نتایج مدلهای برآوردی، دخانیات از نظر قیمتی کالایی کمکشش بوده و بهنظر میرسد استفاده از ابزارهای قیمتی (مالیات) به لحاظ مصرفی اثر کاهشی چندانی ندارد.
Tobacco use imposes health and economic costs both on individuals and society, so it is essential to anticipate plans to control its consumption, by using price policies through tax tools. But in the case of tobacco addiction, there are doubts about the impact of these policies. Therefore, it is necessary to examine the effects of pricing and tax policies by estimating the demand function of smoking and its elasticity. The almost ideal demand system (AIDS) model which is the most effective models is used in this article. The required data were also extracted from cost and income data of the Iranian urban households during the years 2001-2014. Based on the results of estimates, tobacco is a low elasticity good and therefore using taxes doesn’t have much effect on smoking.
خلاصه ماشینی:
چالوپکا و وارنر (٢٠٠١) نشان داده اند که فارغ از روش مورد استفاده ، اغلب مطالعات ، کشش قیمتی مصرف را حدود ٠/٤- برآورد کرده اند که این ایده را تایید میکند که تقاضای سیگار به قیمت ، واکنش نسبتاً کمی دارد.
٤- معرفی مدل از آنجا که تصمیم به تخصیص بودجه برای مصرف دخانیات ، با مصارف سایر کالاها و خدمات مرتبط بوده و تغییرات قیمتی آنها بر چگونگی تخصیص بودجه خانوار به گروه های کالایی مختلف از جمله دخانیات اثرگذار میباشد، در این مقاله از مدل سیستمی تقاضای تقریباً ایده آل (AIDS) استفاده میشود.
Non-Linear Almost Ideal Demand System با استفاده از شاخصی به نام شاخص استون ١، به سیستم تقاضای تقریباً ایده آل خطی ٢ تبدیل میشود که در اغلب مطالعات از آن استفاده میگردد: (به تصویرصفحه مراجعه شود) با مشتق گیری از رابطه (٥) نسبت به Pj، Pi و M نیز کشش های مربوطه به دست میآیند: (به تصویرصفحه مراجعه شود) ٥- برآورد مدل برای برآورد تابع تقاضای دخانیات به روش AIDS، از نتایج آمارگیری از هزینه و درآمد خانوارهای شهری طی سال های ١٣٩٣-١٣٨٠ که توسط مرکز آمار انجام میگیرد، استفاده میشود.
به منظور بررسی این موضوع در این مقاله به تخمین تابع تقاضای دخانیات و برآورد کشش های قیمتی و درآمدی برای خانوارهای شهری ایران طی سال های ١٣٩٣-١٣٨٠ و سپس در دهک های مختلف درآمدی پرداخته شده است .