چکیده:
زمینه و هدف: امروزه علی رغم پیشرفت های متعدد علمی و تکنولوژیک در تشخیص و درمان بیماری ها روند شکایت از پزشکان و کادر معالج رو به افزایش است. افزایش جمعیت، افزایش تعداد پزشکان، افزایش آگاهی جامعه و استفاده از ابزارهای تشخیصی و درمانی پیچیده تر از علل مهم این روند رو به رشد هستند و در این میان کاهش روابط سنتی میان پزشک و بیمار بیشتر به این موضوع دامن می زند. هدف از این مطالعه بررسی علت و انگیزه های شکایت، میزان و نوع قصور انجام شده و در آخر ارایه راه حل برای کاهش قصور پزشکان می باشد.
روش بررسی: این مطالعه توصیفی تحلیلی به صورت گذشته نگر با بررسی پرونده های شکایت از قصور پزشکی در رشته تخصصی ارتوپدی طی سال های 1377 تا 1382 در اداره کل پزشکی قانونی استان تهران انجام شده است.
یافته ها: طی این مدت از بین 965 پرونده شکایت از قصور پزشکی 196 مورد (%20.31) به این رشته اختصاص داشته و از 15 مورد در سال 1377 به 39 مورد در سال 1382 افزایش یافته است. در %60.72 پرونده ها رای برائت و در %39.28 رای قصور صادر گردیده است. %54.59 پرونده ها به مراکز خصوصی و %17.86 به مراکز دولتی غیردانشگاهی و %21.94 به مراکز دانشگاهی و %5.61 به مراکز خیریه مربوط بودند؛ ولی میزان قصور در مراکز خصوصی و %52.34، در مراکز دولتی غیردانشگاهی %22.86 و در مراکز دانشگاهی %20.93 و در مراکز خیریه %36.36 بود. %9.09 از موارد قصور به دنبال فوت بیمار و مابقی به دنبال نقص عضو و کاهش کارآیی اتفاق افتاده بود.
نتیجه گیری: بهبود مناسبات پزشک و بیمار، رعایت اخلاق پزشکی، کاهش روابط مالی میان پزشک و بیمار، افزایش دانش و مهارت های علمی و فنی پزشکان، توجیه مناسب قبل از انجام فرآیندهای تشخیصی یا درمانی و ارتقای سطح فنی و تجهیزاتی مراکز درمانی در کاهش قصور و شکایت تاثیر بسزایی دارد.
خلاصه ماشینی:
"از جهت بررسی نوع جراحیهای انجام شده روی بیماران مشخص شد که در 121 مورد(73/61%)جراحیها به صورت اورژانس و در 75 مورد(27/38%)جراحیها به صورت الکتیو صورت گرفته است جدول 1-توزیع فراوانی برائت و قصور پزشک همچنین رضایت شاکی و مختومه شدن پرونده در پروندههای شکایت از قصور پزشکی در رشته ارتوپدی در اداره کل پزشکی قانونی استان تهران تفکیک سال از 1377 تا 1382 (به تصویر صفحه مراجعه شود) (به تصویر صفحه مراجعه شود) نمودار 2-فراوانی علت و انگیزه شکایت از پزشک در پروندههای شکایت از قصور پزشکی در رشته ارتوپدی که از 121 پرونده شکایت مربوط به جراحی اورژانس،در 48 مورد (67/39%)رأی قصور و در 73 مورد(33/60%)رأی برائت و از 75 پرونده شکایت مربوط به جراحی الکتیو،در 29 مورد(67/38%)رأی قصور و در 46 مورد(33/61%)رأی براعت صادر گردیده است.
در مطالعهای که در مورد بررسی علل شکایت بیمار از پزشک معالج در مراجعهکنندگان به سازمان نظام پزشکی کل کشور در رشته ارتوپدی طی سالهای 75 گرفته است الی 80 انجام شده است،تعداد 339 پرونده مورد بررسی قرار گرفته است که نتایج آن در مورد علت شکایت به این صورت بود که 10%علت شکایت مربوط به فوت 23% صدمات جسمانی،4/27%عمل جراحی ناموفق،3/10%مرکب و ما بقی به علت دریافت هزینه زیاد،سهلانگاری و تشخیص غلط بوده است.
شاید رشد جمعیت،افزایش مراجعات و افزایش اطلاعات عمومی پزشکی همچنین عدم توجه به مبانی و اصول اخلاق پزشکی مانند تحریک توسط سایر پزشکان و همکاران دیگر بتواند قسمتی از این افزایش را توجیه کند؛اما بههرحال علل این افزایش در مطالعات آینده میتواند مورد بررسی دقیقتر قرار گیرد تا جامعه پزشکی کشورمان بتواند از نتایج آن در جهت توقف روند افزایش شکایات (خصوصا در رشته جراحی ارتوپدی که مورد بحث این مطالعه است استفاده کند)و یا حتی آن را کاهش دهد."