چکیده:
رفتاراقتصادی از ارکان اصلی زندگی اجتماعی است تا حدی که کارل مارکس از اقتصاد به عنوان "زیربنا" و از بقیه نهادها به عنوان "روبنا" یاد میکند. به عقیده او منبع اصلی دگرگونی و هر رفتار اجتماعی؛ عوامل اقتصادی هستند (بشیریه، 21: 1376) از سوی دیگر به دنیای مجازی قاره ششم گفته میشود که همه ساکنان پنج قاره دیگر، در آن ساکن هستند. سرعت پرشتاب علم و انتقال اطلاعات به مدد گسترش ارتباطات به سمتی میرود که آنهایی که در پنج قاره نیت هر گونه فعالیتی (علمی، سیاسی، اقتصادی و....) را دارند، باید در قاره ششم سهمی برای خود در نظر گیرند (خلیلی، 1394: 60). این پژوهش در صدد تحلیل تاثیرات فضای مجازی بر رفتارهای اقتصادی شهروندان تهرانی در دوره پسا تحریم (6 ماهه اول سال 1397) با استفاده از نظریات شبکه مجازی و رفتار اقتصادی است. نوع این پژوهش کاربردی است و روش اصلی پیمایش میباشد. جامعه آماری را شهروندان بالای بیست سال تهرانی تشکیل میدهند و با روش نمونهگیری خوشهای انتخاب و مورد مطالعه قرارگرفتند. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه بوده است. پایایی ابزار جمع آوری دادهها با ضریب آلفای کرونباخ و روایی آن با روایی محتوایی (روایی خبرگان) از طریق شاخص CVR یا ضریب لاوشه انجام شده است. نتایج نشان میدهد، رفتار اقتصادی که به عنوان متغیر وابسته ودارای بعدهای گرایش اقتصادی، کنش اقتصادی وشناخت اقتصادی است درحد متوسط رو به پایین بوده است. گرایش اقتصادی، کنش اقتصادی و شناخت اقتصادی شهروندان موردمطالعه درحدمتوسط رو پایین است. ارتباط بین میزان استفاده از فضای مجازی و رفتاراقتصادی، کنش اقتصادی، گرایش اقتصادی معنادار بوده است و فرضیه محقق مورد تایید قرار میگیرد ولی ارتباط بین میزان استفاده از فضای مجازی و شناخت اقتصادی معنادار نمیباشدو فرضیه محقق مورد تایید قرار نمیگیرد. میزان مراجعه به وبلاگها، میزان مراجعه به فرومها و میزان مراجعه به ویکیها تاثیر مستقیمی بر رفتار اقتصادی دارند. میزان مراجعه به وبلاگها، میزان مراجعه به میکروبلاگها و میزان مراجعه به فرومها تاثیر مستقیمی بر کنش اقتصادی دارند.
This study aimed to identify the relationships between self-concept, parent-adolescent communication and peer-victimization with cyber-victimization which was done using a correlation method. The research population consisted of all adolescent girls 12 to 18 years old in Tehran, whom 326 adolescents were selected as samples with use of virtual snowball sampling. Participants in this study answered the online Cyber-Victimization Scale (Buelga et al., 2019), brief version of AF5 scale (Garcia-Grau et al. 2014), Parent-Adolescent Communication Scale (Purcell, 2007) and Multidimensional Peer-Victimization Scale (Joseph & Stockton, 2018). Statistical analysis was performed using SPSS 22.0 and Pearson correlation analysis and multiple linear regression analysis (enter). Results indicated that self-concept, parent-adolescent communication and peer-victimization predict the experience of cyber-victimization among students, including problem-free communication and verbal victimization and social manipulation by peers as risk factors for increasing cyber-victimization; social & physical self-concept and open communication as protective factors against cyber-victimization. These findings underscore the importance of paying attention to the use of cyberspace by adolescents and its dangers and planning and doing the strategies to reduce the negative effective factors related to cyber-victimization and harms and create and improve positive protective factors by the family and the education system.
خلاصه ماشینی:
رسانه ها در شش ماها اول سال ١٣٩٧ نسبت به خروج آمريکا از برجام و بازگشت تحريم ها روي اقتصاد ايران واکنش نشان دادند که نحوه انعکاس اخبار رسانه ها کنشهاي مختلفي را از سوي شهروندان ايجاد کرد که يکي از کنش هاي مورد بحث تصميم گيري و رفتار اقتصادي شهروندان است .
اين رفتارها چه اندازه و چگونه از شبکه هاي اجتماعي تاثير پذيرفته است ؟ همچنين فرضيه اصلي اين پژوهش عبارت است از اينکه به نظر مي رسد استفاده از فضاي مجازي(پيام رسان هاي ارتباطي، پادکست ها ،وبلاگ ها، ويکيها، فروم ها، ميکروبلاگ ها کاميونيتيهاي ) با رفتار اقتصادي شهروندان تهراني در دوره پساتحريم ارتباط معناداردارد.
جدول (٢): نتايج سنجش استفاده از هر يک از پيام رسان هاي شبکه ها و فضاي آنلاين به تفکيک ميانگين (رجوع شود به تصویر صفحه) رفتار اقتصادي شهروندان :اين متغير بوسيله ٢٧ گويه در ٣ بعدگرايش اقتصادي ،کنش اقتصادي ،شناخت اقتصادي موردسنجش قرار گرفته است .
بحث و نتيجه گيري اين پژوهش سعي کرده است تأثيرات فضاي مجازي بر رفتار اقتصادي شهروندان تهراني در دوره پسا تحريم (٦ ماهه اول سال ١٣٩٧) را به محک آزمون قرار دهد.
بر اين اساس مي توان استنباط کرد که شهروندان به شبکه هاي اجتماعي احتمالا توجه کرده و ادراک و پذيرشي نسبت به آن داشته و در نهايت با تغيير نگرش زمينه تصميم و عمل اقتصادي در آنان فراهم شده است .