چکیده:
سیمین بهبهانی یکی از بزرگترین غزلسرایان معاصر ایران زمین است که نگاه نوی او به غزل، لطافت طبع، تعابیر و ترکیبات تازه به همراه صورتهای خیالی بکر و بدیع، باعث شده که گاهی گوی سبقت از «شهریاران و امیران غزل» برباید. سیمین در غزل به چنان جایگاهی دست یافته که هرگونه بررسی غزل معاصر بدون اشاره به سبک غزلیات وی ناقص و نارسا خواهد بود. در این پژوهش ضمن اشارهی مختصر به تاریخچهی غزل معاصر و جایگاه سیمین درآن، شگردها و تکنیکهای بیانی او در غزلیات – به خصوص در دفترهای آخرینش که در آنها از غزلیات عاشقانهی صرف فاصله گرفته و به زبان پخته-تری دست یافته- مورد بررسی قرار میگیرد و نشان داده میشود که او در زنجیرهی کلام خود چگونه از انواع تشبیهات، استعارات، کنایات، تلمیحات و... برای القای افکار و عواطف خود بهره گرفته است. از سویی دیگر بیان شده که این شگردها چه مایه به بافت شعری او انسجام و استحکام بخشیده و تا چه حد در رسیدن او به سبکی خاص و مستقل موثر بوده است.
خلاصه ماشینی:
در اين پژوهش ضمن اشارهي مختصر به تاريخچهي غزل معاصر و جايگاه سيمين درآن، شگردها و تكنيكهاي بياني او در غزليات – به خصوص در دفترهاي آخرينش كه در آنها از غزليات عاشقانهي صرف فاصله گرفته و به زبان پختهتري دست يافته- مورد بررسي قرار ميگيرد و نشان داده ميشود كه او در زنجيرهي كلام خود چگونه از انواع تشبيهات، استعارات، كنايات، تلميحات و.
.. (مجموعهي اشعار: 22) تلاشهاي سيمين براي يافتن زباني مستقل، در دفترهاي بعدي اش به ثمر نشسته، به طوري كه در دفترهاي آخرينش به خصوص، خطي زسرعت و آتش، دشت ارژن و يك دريچه آزادي، يكي مثلاً اينكه با شگردهايي از قبيل اوزان ابتكاري، تصاوير خيالي بكر و بديع، تركيبات بديع، انسجام كامل ابيات، توانسته در غزل به شيوه اي برسد كه به قول دكتر براهني امضاي خاص خودش را داشته باشد.
(نك: زرقاني، 1384: 382) در اين پژوهش عوامل آفرينش اشعار سيمين بهبهاني و شگردها و تكنيكهاي بياني او به خصوص در دفترهاي آخرينش يعني «يك دريچه آزادي، يكي مثلاً اينكه و تازه ها» بررسي شده و نشان داده شده كه اين عوامل چه نقشي در رسيدن او به سبك و زباني مستقل ايفا كرده اند.
.. در كنار صورتهاي خيالي و كهنه بايد از صور خيال بديع اشعار سيمين نيز نام برد كه يكي از ويژگيهاي مهم غزليات او به شمار ميرود و به نوعي بيانگر زبان و سبك اوست.
.. (مجموعهي اشعار: 63) اين روند در دفترهاي آخرين سيمين بيشتر قوت گرفته و با زبان پخته تري رائه شده است.