چکیده:
فعالیتبدنی نقشمایۀ اکثر شواهد باستانشناختی در بینالنهرین باستان است؛ امّا به درستی پدیدارشدن و کارکردها و ارزشهای فعالیت بدنی در کلیت فرهنگ بینالنهرین باستان شناخته نشده است. مسائل اساسی پژوهش این است که انواع فعالیتهای بدنی در چه روندی از زندگی مردم بینالنهرین باستان پدیدار شدهاند؟ و چه کارکردها و ارزشهایی در ساختار جامعه داشتهاند؟ دادههای پژوهش به شیوه کتابخانهای از منابع باستانشناسی، تاریخی و اساطیری گردآوریشده و با روش کیفی توصیفیـتحلیلی مطالعه شدهاند. هدف پژوهش این است که با نگرش کلنگر به فرهنگ، انواع فعالیتهای بدنی در ساختار جامعه بینالنهرین که از دورۀ آغاز شهرنشینی تا پایان دورۀ بابل نو پدیدار شدهاند، تبیین گردند. برآیند پژوهش نشان میدهد هر یک از فعالیتهای بدنی آیینی، رزمی و سرگرمی، انسان بینالنهرینی را در برابر انواع آسیبها اعم از روانی- جسمانی محافظت نموده و زندگی و امنیت را برایش به ارمغان آورده است. فعالیتهای بدنی با قدرت و مذهب عجینشده و اکثر فعالیتهای بدنی به جهان خدایان فرافکنیشده و معنای فعالیتهای بدنی آیینی بر پایۀ اساطیر استوار گردیده است. اساطیر به عنوان باورهای مردمان باستان به فعالیتهای رزمی و سرگرمی پادشاه مشروعیت داده و به فعالیتهای بدنی پر اهمیت در روند زندگی انسان بینالنهرینی تأکید کرده و ارزشهای مشترک جامعه را نمایان کرده است.
Physical activity is the motif of most archaeological evidence in ancient Mesopotamia, but the origins, functions, and values of physical activity are not well known in the whole of ancient Mesopotamian culture. The basic questions of research are that in what process of the people living in ancient Mesopotamia, various types of physical activity have emerged? And what functions and values have they had in the structure of society? Data of research has been collected to do desk study from archaeological, historical, and mythological sources and have been studied by the qualitative method of descriptive-analytical. Based on a holistic view of the culture, the purpose of this paper is to examine various types of physical activity in the structure of the Mesopotamian society from the Initial Urbanization to the end of the New Babylonian period. This study reveals that each of the ritual, martial and entertainment activities have protected the Mesopotamian man against all kinds of injuries, including mental-physical, and has brought him life and security. Physical activity is associated with power and religion, and the majority of them are projected into the world of the gods and the meaning of ritual physical activity is based on mythology. Myths, as the beliefs of ancient peoples, legitimized the king's martial and entertainment activities and emphasized important physical activities in the process of Mesopotamian human life, and reflected the common values of society
خلاصه ماشینی:
مسائل اساسي پژوهش اين است که انواع فعاليت هاي بـدني در چـه رونـدي از زنـدگي مـردم بـين - النهرين باستان پديدار شده اند؟ و چـه کارکردهـا و ارزش هـايي در سـاختار جامعـه داشـته انـد؟ داده هـاي پژوهش به شيوه کتابخانه اي از منابع باستان شناسي، تاريخي و اساطيري گردآوريشده و بـا روش کيفـي توصيفيـتحليلي مطالعه شده اند.
اگرچـه از تـمـدن بين - النهرين باستان ، مکان ورزشي مستقل مانند استاديوم کشف نشده است ؛ اما تنـديس هـا، مهرها و نقش برجسته ها و اسناد نوشتاري، انواع فعاليت هاي بدني در تمدن بـين النهـرين را اثبات ميکنند (٢٠٠٧١٥,Crowther).
علت آنکه از واژٔە فعاليت بدني استفاده ميشود اين اسـت که ورزش هاي مختلف در گذشته با ابعاد چندگانۀ فرهنگ جامعه ارتبـاط داشـته انـد و مـرز بين فعاليت بدني به عنـوان ورزش و فعاليـت بـدني بـراي آيـين يـا جنـگ نامشـخص بـوده است .
به طور کل ، ورزش کشتي در تمدن بين النهرين باستان ، فعاليت آييني در ارتبـاط بـا جشـنواره هـاي معبـد بـود کـه چـالش بـا نيروهاي طبيعي براي کسب معيشت و امنيت ، چالش با دشمنان و چالش با روان سـرکش را در شواهد باستان شناسي و اساطيري بازنمايي کرده است .
نيـزه ابـزاري براي کارايي بيشتر بدن در نبرد تن به تن بـود کـه بـا سـاخت ارابـه و آمـدن اسـب بـه بـين - النهرين ، نمودهاي جديدي در رابطه با فعاليت جسماني با نيزه بازنمايي شد.