چکیده:
شهروندی از مهمترین مفاهیمی است که رابطة فرد و جامعه را در قالب حقوق، وظایف و مسئولیت ها بازنمایی و دستیابی هر فرد به منابع اجتماعی و اقتصادی را تعیین می کند. همچنین امروزه انرژی در زندگی بشر اهمیت بسیاری دارد و ارتباط مستقیمی با امنیت اقتصادی در چهارچوب توسعة پایدار؛ امنیت محیط زیستی و درنتیجه، امنیت ملی دارد. بر این مبنا، پژوهش حاضر به دنبال پاسخ به رابطة میان امنیت انرژی، امنیت ملی و حقوق شهروندی است و ابعاد مختلف امنیت انرژی را که بر حقوق شهروندی تأثیرگذار بوده اند، بر مبنای حقوق مصرح در منشور حقوق شهروندی و سایر اسناد قانونی مورد توجه قرار داده است. طبق این پژوهش، می توان به رابطة مستقیم میان امنیت انرژی و حقوق شهروندی اشاره کرد؛ یعنی با تأمین امنیت انرژی، بُعدی از حقوق شهروندی محقق شده و محقق نشدن آن به عدم تأمین امنیت انسانی و پیامدهایی بر امنیت ملی می انجامد. نتایج نشان می دهد ناامنی انرژی، ازجمله تهدیدات امنیت ملی است که نگاه به آن از منظر حقوق شهروندی می تواند تعهدات دولتها را در تضمین تحقق آن برجسته تر کند.
Citizenship is one of the most important concepts that represent the relationship between the individual and society in terms of rights, duties and responsibilities and it determines each person's access to social and economic resources. Energy is also very important in human life today and a direct link to economic security in the context of sustainable development, global environmental security and then on national security. Accordingly, the present study seeks to address the relationship between energy security, national security and civil rights and it has considered the various dimensions of energy security that have affected civil rights on the basis of the rights enshrined in the Charter of Civil Rights and other legal documents. Based on this, we can mention the direct relationship between energy security and civil rights. That is, by securing the next energy from civil rights and then we can talk about citizenship rights and its non-fulfillment will lead to a lack of human security and consequences for national security. The results show that energy insecurity is one of the threats to national security, and looking at from the perspective of civil rights can highlight the commitment of governments to ensure its realization.
خلاصه ماشینی:
درآمدي بر امنيت انرژي ، امنيت ملي و حقوق شهروندي (مطالعۀ موردي ايران ) ابراهيم متقي استاد علوم سياسي دانشکدٔە حقوق و علوم سياسي دانشگاه تهران مهدي داودي دکتري علوم سياسي - سياست گذاري عمومي دانشکدٔە حقوق و علوم سياسي دانشگاه تهران (تاريخ دريافت : ١٣٩٨/٩/١١ - تاريخ تصويب : ١٣٩٩/٧/٢٧) چکيده شهروندي از مهم ترين مفاهيمي است که رابطۀ فرد و جامعه را در قالب حقوق ، وظايف و مسئوليت ها بازنمايي و دستيابي هر فرد به منابع اجتماعي و اقتصادي را تعيين ميکند.
ازاين رو، تأمين امنيت انرژي ارتباط مستقيمي با امنيت اقتصادي در چهارچوب توسعۀ پايدار و امنيت محيط زيست جهاني دارد که تصميم گيري و سياست گذاري دربارٔە آنها فراتر از پارادايم امنيت ملي است ؛ به ويژه با توجه به اين که افزايش انتشار گازهاي گلخانه اي و آثار سوء آن بر زندگي مردم ، دولت ها را ملزم به اقدامي مشترک براي کاهش آلايندگي توليد و مصرف سوخت هاي فسيلي مي کند (ساعي و پاشنگ ، .
(250-249 :1395 بر اين اساس ، اتخاذ رويکرد حقوق بشري به مسئلۀ دسترسي به انرژي و نگاه به آن از اين منظر مي تواند افراد انساني را محور روندهاي توسعه قرار دهد و از سوي ديگر، تعهدات دولت ها در تضمين تحقق آن را برجسته تر کند (سوادکوهي فر، ١٣٩١: ٣٢)؛ بدين معنا که مي بايستي سياست هايي از سوي دولت ها اتخاذ شود که ضمن شناسايي حق استفاده فزاينده از منابع انرژي براي دولت هاي در حال توسعه ، حق افراد بشري بر توسعه در قالب افزايش ميزان دسترسي به خدمات انرژي و حق بر زندگي در محيط زيست سالم محقق شود (سليمي ترکماني ، .