چکیده:
تأثیر نرخ ارز در تراز تجاری یکی از موضوعهای پایهای و درعینحال بحثبرانگیز در حوزة اقتصاد بینالملل است؛ بهطوریکه تغییرات نرخ ارز موجب بروز آثار متفاوتی در حجم تجارت یک کشور در کوتاهمدت و بلندمدت میشود. اثرهای متفاوت نرخ ارز در کوتاهمدت و بلندمدت میتواند مسیر زمانی تغییر در حساب جاری را بهصورت منحنی J شکل دهد. در این مقاله، روابط تجاری ایران با سایر نقاط جهان با رویکرد تراز تجاری کل بهطور کامل در نظر گرفته شده و وجود پدیدة منحنی J در اقتصاد ایران، با استفاده از روش اقتصادسنجی الگوی خودرگرسیونی با وقفههای توزیعی (ARDL) و الگوی تصحیح خطا (ECM)، بررسی شده است. نتایج نشان میدهد پدیدة منحنی J در اقتصاد ایران با رویکرد تراز تجاری کل صادق نیست، بهطوریکه واکنش تراز تجاری به افزایش نرخ ارز هم در کوتاهمدت و هم در بلندمدت مثبت و معنیدار بوده است.
The impact of exchange rate on the trade balance is one of the basic and controversial topics in the field of international economics. Changes in the exchange rates can cause different effects on a country's trade volume in the short term and long term, whose time-path is shown by the J curve. In this study, the aggregate trade balance approach and the Autoregressive Distributed Lag (ARDL) and error correction model (ECM) are used to analyze the J-curve in Iran. The results show that Iran’s current account time path is not consistent with J-curve. Specifically, the response of the trade balance to increasing exchange rates is positive and significant in both short run and the long run.
خلاصه ماشینی:
بررسی منحنی J در روابط تجاری ایران براساس رویکرد تراز تجاری کل فتح اله تاری * هادی اسماعیل پور مقدم **، وحید دهباشی *** چکیده تأثیر نرخ ارز در تراز تجاری یکی از موضوع های پایه ای و درعین حـال بحـث برانگیـز در حوزۀ اقتصاد بین الملل است ؛ به طوری که تغییرات نرخ ارز موجب بروز آثـار متفـاوتی در حجم تجارت یک کشور در کوتاه مدت و بلندمدت می شود.
در این مقاله ، روابط تجاری ایران با سایر نقاط جهان با رویکرد تـراز تجـاری کل به طور کامل در نظر گرفته شده و وجود پدیدۀ منحنی J در اقتصاد ایران ، با اسـتفاده از روش اقتصادسنجی الگوی خودرگرسیونی با وقفه های توزیعی (ARDL) و الگوی تصحیح خطا (ECM)، بررسی شده است .
نتایج نشان می دهد پدیدۀ منحنی J در اقتصـاد ایـران بـا رویکرد تراز تجاری کل صادق نیست ، به طوری که واکنش تراز تجاری به افزایش نرخ ارز هم در کوتاه مدت و هم در بلندمدت مثبت و معنی دار بوده است .
آن هـا بـا اسـتفاده از داده های ماهانه برای دورۀ زمانی ١٩٩١ تا ٢٠٠١ و به کارگیری روش VAR بـه ایـن نتیجـه رسیدند که فقط در ٦ مورد اثر منحنی J تأیید می شود و کاهش ارزش دلار در ٢٢ مورد اثـر بلندمدت داشته است .
آفتاب و خان (٢٠٠٨ Aftab and Khan) در تحقیقی بـه آزمـون منحنـی J دوجانبـه بـین پاکستان و شرکای تجاری اش با استفاده از داده های فصلی دورۀ زمـانی ١٩٨٠ تـا ٢٠٠٥ بـا به کارگیری روش ARDL پرداختند و به این نتیجه رسیدند که منحنی J تأیید نمی شود.