چکیده:
تبیین موضوع: مسکن ابتداییترین و حیاتیترین نیاز هر موجود زنده ای در طبیعت، به معنا و مفهوم سرپناه است. مسکن یکی از مهمترین بخشهای توسعه در یک جامعه بوده که شناخت و بررسی وضعیت و برخورداری آن درقالب عدالت اجتماعی منوط به شناسایی و تحلیل عوامل تأثیرگذار میباشد. همچنین ارتقا مسکن قابل استطاعت و افزایش انتخاب گزینه های مسکن مناسب برای تمامی افراد نیز یکی از اهداف عمده زیست پذیری می باشد. روش: از اینرو هدف تحقیق بررسی زیست پذیری مسکن برای رسیدن به زیست پذیری شهرها در سایه عدالت اجتماعی میباشد. پژوهش از نوع کاربردی توسعه ای و روش آن توصیفی تحلیلی است. گردآوری اطلاعات به صورت اسنادی بوده و شاخصهای مورد بررسی تحقیق از سرشماری نفوس و مسکن سال 1395 مناطق شهر کرج میباشد. تجزیه و تحلیل اطلاعات با استفاده از مدل تصمیم گیری چند معیاره TODIM و در نهایت تلفیق شاخصها در مدل مربوطه و تشکیل لایه های آن ها در نرم افزار ArcGIS و نقشۀ برخورداری مناطق به نمایش درآمده است. یافتهها: یافتهها نشان میدهد که منطقه 8 شهرداری کرج نسبت به سایر مناطق از نظر شاخص های زیست پذیری مسکن در رتبه اول و سایر مناطق با اختلاف کمی در مراتب بعدی قرار گرفتهاند. همچنین یافته ها نشانگر سطوح زیست پذیری متفاوت در درون هر منطقه می باشد که نشان از عدم پیوستگی میان محلات موجود در مناطق است. نتایج: این عدم پیوستگی نشان از عدم برخورداری محلات از تسهیلات و امکانات برابر می باشد که عدالت اجتماعی را در آنها کم رنگ کرده است.
Objective: Housing, in the sense the term of 'shelter', is the most basic and vital need of any living beings in nature. Housing is one of the most important sectors of development in a society that recognizing and assessing its status and unprosperous in the form of the social justice depends on identifying and analyzing the influencing factors. Likewise, the Promotion of affordable housing and also, increasing the choise of suitable housing options for all people, is one of the main goals of viability Methods: Therefore, the purpose of the research is to investigate the housing viability for achieving to viability of cities in social justice’s shadow. The type of research is applied – developmental, and its method is descriptive-analytical. The gathering of data is documentary and research indicators were collected from the Population and Housing Census of Karaj districts in 2016. Results:The analysis of the data has been displayed by using TODIM multi-criteria decision making model and finally, by integrating the indicators into the relevant model and formation its layers in GIS software and having districts map. The results show that Karaj 8th district, in comparison to others, is ranked first in terms of housing viability indicators, and the other districts are in the next levels with little difference. The findings also indicate different levels of viability within each district, so it is indicating a discontinuity between neighborhoods in districts. Conclusion: This discontinuity indicates that neighborhoods do not have equal facilities and amenities, so that undermine the social justice at them.
خلاصه ماشینی:
تحليلي بر زيست پذيري مسکن شهر کرج با رويکرد عدالت اجتماعي سميه عليپورa ، محسن احدنژاد روشتي b و١ ، ابوالفضل مشکيني c a دکتري جغرافيا و برنامه ريزي شهري ، دانشگاه زنجان ، زنجان ، ايران .
در مباني نظري پژوهش حاضر ابعاد زيست پذيري بر اساس استانداردهاي جهاني مشخص ودر اين بخش با استفاده از داده هاي ثانويه مرکز امار ايران عوامل خرد وکلان هر يک از ابعاد بسته به ويژگي هاي جامعه مورد مطالعه وآمارهاي مستند استخراج وتوسط خبرگان که متشکل از ١٥ نفر از اساتيد و دانشياران دانشگاه هاي تهران ، تربيت مدرس ، خوارزمي و زنجان مي باشند با استفاده از پرسشنامه دلفي ابتدا ارتباط آنها با زيست پذيري مسکن راستي آزمايي و از بين تعداد بالايي از شاخص ها انتخاب وطبقه بندي گرديدند که نتايج حاصله به صورت جدول شماره ٢ است .
شاخص هاي مورد بررسي در اين پژوهش بعد از وزن دهي با استفاده از مدل برنامه ريزي شهري TODIM(مخفف تصميم گيري چند معياري ) که يک روش چند معياري گسسته بوده و بر اساس تئوري پيش بيني به وجود آمده است مورد مورد تجزيه و تحليل قرا گرفته و نتايج با استفاده از نرم افزار GIS به صورت نقشه پراکندگي شاخص ها در سطح جامعه آماري نشان داده شده است .
با استفاده از نتايج اين نقشه در مرحله بعد اقدام به طبقه بندي مناطق به لحظ زيست پذيري مسکن شده که شکل ٨ نشانگر رتبه هر کدام از مناطق بر اساس شاخص هاي مورد بررسي و فرايند مدل تحليلي پژوهش بوده است .