چکیده:
هدف پژوهش، بررسی نقش ترس از ارزیابی منفی دیگران در پیشبینی ابعاد خلاقیت دانشجویان بود که با روش توصیفی- همبستگی انجام شد. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی دانشجویان دانشگاههای پردیس فارابی، قم و صنعتی شهر قم در سال تحصیلی 98-1397 بود. نمونه شامل 200 دانشجوی مقطع کارشناسی (100 پسر و 100 دختر) بود که به روش خوشهای چند مرحلهای انتخاب شدند. از پرسشنامه خلاقیت (Abedi,1993) و مقیاس ترس از ارزیابی منفی (Watson, Friend, 1969) برای جمعآوری دادهها استفاده شد. دادهها توسط نرم افزار SPSS24 با استفاده از روش t مستقل و رگرسیون خطی تجزیه و تحلیل شد. مطابق با یافتهها، نمره کل خلاقیت زنان و مردان تفاوت معنادار نداشت، اما در مقیاس ترس از ارزیابی منفی، تفاوت معنادار بود(0/0 p=).در تحلیل رگرسیون، متغیر ترس از ارزیابی منفی در گروه زنان نمره کل خلاقیت را تا 64 درصد توانست پیشبینی کند؛ اما در گروه مردان این پیشبینی فقط در نمره انعطافپذیری آنها معنادار بود(01/0p=). در نتیجه، ترس از ارزیابی منفی دیگران تا حد زیادی میتواند خلاقیت را تحت تأثیر قرار دهد. بنابراین، فرهنگ جوامع در میزان ترس از ارزیابی منفی دیگران نقش تأثیرگذاری دارد و پیشنهاد میشود برای بروز خلاقیت افراد به ویژه زنان یک فضای حمایتی و غیر قضاوتگرانه فراهم شود.
This study aim was to investigate FNE role in predicting dimensions of creativity in students that was conducted with descriptive-correlation method. The study population consisted of all students of Pardis Farabi, Industrial university of Qom and Qom Universities in the academic years of 2018-2019. Total sample size consists of 200 undergraduate students (100 male & 100 Female) were selected by multi-stage cluster sampling method. Instruments were used: Abedi's creativity test (1993) and the Fear of negative evaluation scale (FNE; Watson & Friend, 1969). Data were analyzed by SPSS24 software using t-test for comparison of independent groups and linear regression. According to the results, there was no significant difference in total creativity score between male and female, but there were significant differences in the FNE scale(p= 0/0). Linear regression analysis showed that %64 of the creativity in the female’s group was predictable through the FNE. But, in the male’s group, this prediction was significant only in their flexibility score (p=0.01). As a result, fear of negative evaluation by others can greatly affect creativity. Therefore, Culture of Communities has an impact on fear of negative evaluation of individuals and suggested to provide a supportive and non-judgmental context for the emergence of creativity in individuals, especially women.
خلاصه ماشینی:
کلیدواژهها: ترس از ارزیابی منفی، خلاقیت، دانشجویان Fear of Negative Evaluation (FNE) Role in Predicting Dimensions of Creativity in Students Azam Bayanlou , Ph. D psychology, the Educational Sciences Department, Literature & Human Sciences Faculty, University of Qom, Qom, Iran Reza Jafari Harandi, Ph. D Associate Professor in Educational Sciences Department, Literature & Human Sciences Faculty, University of Qom, Qom, Iran.
Keywords: Fear of negative evaluation, Creativity, Students مقدمه خلاقیت غالباً به عنوان توانایی خلق ایدهها و تولیدات جدید تعریف میشود(Almeida, Prieto, Ferrando, Oliveira, 2008; Gu, Dijksterhuis, Ritter, 2019).
ترس از ارزیابی منفی، غالباً موجب میشود منابع توجه افراد به تهدیدها و ارزیابیهای اجتماعی معطوف باشد و از نظر شناختی فرد را دچار ضعف عملکرد سازد(Weeks, Holmberg, Hart, Fresco, Turk, 2005).
افرادی که ترس از ارزیابی منفی دارند برای اینکه از نظر دیگران مورد ارزیابی قرار نگیرند سعی میکنند از ابراز خود و تواناییهایشان و حضور در فضاهای اجتماعی خودداری کنند(Moeeni, Najafi Moghadam Nejad, 2014)؛ در حالی که بروز استعدادها و خلاقیت تنها از طریق تعامل بین فردی و ارتباطات اجتماعی تحقق پیدا میکند(Farahini, Afrooz, Rasoulzadeh Tabatabaei, Tajik Esmaeili, 2011).
با در نظر گرفتن اینکه ایران دارای جامعهای سنتی و نگرشهای قالبی دربارۀ زنان و مردان است(Elmi, Elyasi, 2009)، این پژوهش با هدف بررسی نقش ترس از ارزیابی منفی دیگران در پیشبینی ابعاد خلاقیت دانشجویان انجام شد.
فرضیههایی که این پژوهش به دنبال آزمون آنها بود عبارت بود از: فرضیۀ اول: نمرۀ ترس از ارزیابی منفی در زنان به شکل معناداری، نمرۀ کل خلاقیت آنها را پیشبینی میکند.