چکیده:
تضمین صلح مستلزم تغییر الگوی دیدگاه مردم نسبت به خود و دیگران است براین اساس می توان حدس زد که جهان بدون سلاح هسته ای دقیقاً شبیه به دنیایی است که انسان آرزوی زندگی در آن را دارد بسیاری از ما متقاعد شده ایم که استفاده از بمب هسته ای در هیروشیما و ناکازاکی در 6 و 9 اوت 1945 فاجعه انسانی بود که در حافظه تاریخ پاک نخواهد شد. جهان کنونی، جهان سلاح های هسته ای آزاد است در واقع، تمام جهان به آزمایشگاه عظیمی تبدیل شده و ما فراموش کرده ایم که ما به یک خانواده مشترک انسانی تعلق داریم و چگونه است که با وجود اینکه 90 درصد از جمعیت جهان طرفدار حذف کامل سلاح های هسته ای هستند هنوز 13 صنعت تسلیحات هسته ای همچنان به کار خود ادامه می دهد این مقاله با روش توصیفی تحلیلی به دنبال پاسخ این سوال است آیا اخلاق تاثیری در عدم گسترش سلاحهای هسته ای دارد یا خیر؟ نتایج این تحقیق نشان می دهد که اخلاق در کنار تعهدات قراردادی می تواند نقش موثری در کنترل خلع سلاح هسته ای داشته باشد.
خلاصه ماشینی:
نقش اخلاق در رعایت « تعهدات بین المللی» ٢و به طور خاص حقوق بین الملل در قالب قواعدی چون « اصل وفای به عهد» ٣و « قاعده استاپل »٤ و « اصل حسن نیـت » ٥نمـودار مـی شـود در راستای تبیین منتظم نسبت های موجود و ممکن بین دانش حقوق بین الملل و نظام اخلاقی، بـا عطف توجه به رویکردهای متکثری که از بازخوانش تاریخ علم ، جامعـه شناسـی، فلسـفه حقـوق کلاسیک و فلسفه حقوق / فلسفه علم اخلاق قابل استنباط و استخراج است نسبت های میان این دو متغیر(اخلاق و حقوق )، بدون طرح و تدوین فرضیه ای که آزمون پذیری و بـه تبـع آن تأییـد، اثبات و یا ابطال وجوه متنوع و متکثر آن در پرتو حدسیات و با ارائه شواهد، قرائن و امارات مؤید، مثبت و مبطل آن ، در نظر باشد، مهمترین تفاوت میان اخلاق و حقوق « ضـمانت اجـرای »٦ آن است بنا براین حسب ظاهر برای اخلاق ضمانت اجرایی متصور نیست کاربرد اخـلاق بـر اسـاس اقتضائات جامعه بین المللی، فارغ از هرگونه فرهنگ داخلی به مطالعه ارزشها و حقـوق و تکـالیف اخلاقی می پردازد وضرورت تحلیل موضوع اخلاق در گستره حقوق بین الملل با مصادیق حقوق بین الملل بشروبشردوستانه و حقوق بین الملل معاهدات که مبنای اصلی آنها قواعـد آمـره اسـت ارزیابی می شود.
در این مقاله این فرضیه با معیارهای اخلاقی تحت سنجش قرار مـی گیرد که ایران در راستای تعهدات اخلاقی که برگرفته از فتوای مقـام معظـم رهبـری مبنـی بـر حرمت استفاده از سلاح های هسته ای با پشتوانه ای که ریشـه در شـریعت مقـدس دارد صـرفا براساس تعهدات اخلاقی نه به عنوان الزام حقوقی و به صورت داوطلبانه بـرای راسـتی آزمـایی و برای شفاف سازی در کنترل تسلیحات و عدم گسترش سلاح های هسـته ای همکـاری لازم بـا مراجع بین المللی داشته و مورد تایید مراجع نظارتی قرار گرفته است .
در معاهده منع گسترش سلاح های هسته ای و موافقتنامه های پادمان جـامع مـرتبط بـا آن ، صلاحیت یا اختیاری برای آژانس بین المللی انرژی اتمی مبنی بر دسترسی به مکـان هـای نظـامی کشورهای متعاهد وجود ندارد.