چکیده:
وابستگی بالای کشورهای در حال توسعه به بخش کشاورزی و تأثیرپذیری از اقلیم از یک طرف، ضعف تکنولوژیکی و مالی کشاورزان، از طرف دیگر اهمیت بررسی ارتباط تغییر اقلیم و بهرهوری کشاورزی در این کشورها را دوچندان کرده است. هدف تحقیق حاضر بررسی رابطه تغییر اقلیم و رشد بهرهوری کل عوامل تولید (TFP) جو دیم در ایران است. در این راستا، دادههای مورد نیاز از سازمان جهاد کشاورزی و سازمان هواشناسی کل کشور برای دوره زمانی 1378-1397 جمعآوری گردید. رشد TFP جو دیم برای استانهای عمده تولیدکننده با استفاده از مدل سولو و تکنیک دادههای تلفیقی محاسبه شد. سپس با محاسبه شاخص نمایه استاندارد بارش(SPI) ، ارزیابی اثرات متغیرهای اقلیمی (میانگین دما، حداقل دما، حداکثر دما و نمایه استاندارد بارش) بر رشد TFP جو دیم با استفاده از تکنیک دادههای تلفیقی انجام گرفت. در نهایت با استفاده از 18 سناریوی تغییر اقلیم تحت مدلهای HadCM2 و ECHAM4 تغییرات رشد TFP جو دیم محاسبه گردید. در دوره مطالعه، میانگین رشد TFP جو دیم مثبت و برابر با 183/0 میباشد. به علاوه، میانگین شاخص SPI استانهای عمده تولیدکننده جو دیم نشاندهنده وضعیت نرمال اقلیمی میباشد. همچنین از نظر وضعیت اقلیمی بین خشکسالی بسیار شدید و رطوبت بسیار شدید متغیر است. بررسی اثرات متغیرهای اقلیمی بر رشد TFP جو دیم نشان داد که شاخص SPI اثر منفی و معنیدار و حداقل دما اثر مثبت و معنیدار بر رشد TFP جو دیم دارد. همچنین میزان رشد TFP جو دیم در اثر تغییرات اقلیم به طور متوسط 08/0- کاهش مییابد. با توجه به حساسیت بالای جو دیم به شرایط غیر نرمال اقلیمی که سبب کاهش بهرهوری آن میشود، پیشنهاد میگردد تا گونههای مقاوم و سازگار با شرایط اقلیمی موجود و اصلاح روشهای مدیریت مزرعه از سوی سازمان جهاد کشاورزی کل کشور برای کشاورزان معرفی شود.
Introduction: The high dependence of developing countries on the agricultural sector and the impact of climate on the one hand, the technological and financial weakness of farmers on the other hand has doubled the importance of examining the relationship between climate change and agricultural productivity in these countries. The purpose of this study is to investigate the relationship between climate change and total productivity factor (TFP) growth of rainfed barley in Iran.Materials and Method: In this regard, first, the growth of rainfed barley TFP for major producing provinces in the period 1378-1397 was calculated using the Solo model and integrated data technique. Then, by calculating the standard precipitation index (SPI), the effects of climatic variables (average temperature, minimum temperature, maximum temperature and standard precipitation index) on TFP growth of rainfed barley were evaluated. Finally, using 18 climate change scenarios under HadCM2 and ECHAM4 models, TFP growth changes of rainfed barley were calculated. Results and discussion: During the study period, the average growth of rainfed barley TFP is positive and equal to 0.183. In addition, the average SPI index of major rainfed barley producing provinces indicates normal climatic conditions. Also in terms of climate, it varies between very severe drought and very high humidity. The study of the effects of climatic variables on the growth of rainfed barley TFP shows that the SPI index has a negative and significant effect and the minimum temperature has a positive and significant effect on the growth of rainfed barley TFP. Also, the growth rate of rainfed TFP due to climate change decreases by -0.08 on average. Suggestion: According to the results, irregular rainfall at the wrong time can reduce the growth of TFP rainfed barley and on the other hand affect labor productivity. Due to the high sensitivity of rainfed barley to abnormal climatic conditions that reduce its productivity.
خلاصه ماشینی:
بررسی ارتباط تغییراقلیم و رشد بهره وری کل عوامل تولید جو دیم در ایران سیدمحبوب اله اکبری، اعظم رضایی، فرهاد شیرانی بیدآبادی، فرشید اشراقی ١ تاریخ دریافت : ١٤٠٠/٠٧/٠٩ تاریخ پذیرش : ١٤٠٠/١١/١١ چکیده وابستگی بالای کشورهای در حال توسعه به بخش کشاورزی و تأثیرپذیری از اقلیم از یک سو، ضعف فناورانه ای و مالی کشــاورزان ، از ســوی دیگر اهمیت بررســی ارتباط تغییر اقلیم و بهره وری کشــاورزی در این کشــورها را دوچندان کرده است .
هدف این تحقیق بررسی و تبیین رابطه تغییر اقلیم و رشد بهره وری کل عوامل تولید (TFP) جو دیم در ایران است .
سپس با محاسبه شاخص نمایه استاندارد بارش (SPI)، ارزیابی اثرات متغیرهای اقلیمی (میانگین دما، کمینه دما، بیشــینه دما و نمایه اســتاندارد بارش ) بر رشــد TFP جو دیم با استفاده از تکنیک داده های تلفیقی انجام گرفت .
. (Stern 2015; Letta, Tol, and Economics 2019; Moore and Diaz 2015 Tokunaga (٢٠١٥) به بررسی اثرهای تغییر اقلیم بر تولید محصول های کشاورزی در ژاپن به کمک تجزیه و تحلیل داده های ترکیبی پویا و با اســـتفاده از تابع تولید در دوره زمانی ١٩٩٥- ٢٠٠٦ برای ٨ منطقه از ژاپن پرداختند.
نتایج برآورد رشد TFP جو دیم در استان های عمده تولید کننده نشــان میدهد که رشــد بهره وری در طی دوره ی ١٣٧٨-١٣٩٧ با فراز و نشــیب زیادی روبرو است .
نتایج بررسی رابطه تغییر اقلیم و کل عوامل تولید محصول جو دیم بااستفاده از تحلیل رگرسیونی نشان میدهد که ضریب متغیرهای شاخص SPI و میانگین کمینه دما بر رشد TFP جو دیم اثرگذار هســـتند.