چکیده:
نشانهشناسی بهعنوان یک دانش جدید، علمی است که به مطالعهی نشانههای موجود در طبیعت و بررسی نقش آنها در روابط طبیعی، اجتماعی و فرهنگی میان موجودات میپردازد. این دانش نوپا میتواند با انواع علوم، بهخصوص علوم مرتبط با نشانه و فرآیند ارتباط، تحلیل و بررسی شود. زبان بدن علمی است که به ارتباطات میان موجودات، بدون برقراری کلام و تنها از طریق حرکات بدن میپردازد. در این پژوهش نیز با بررسی تعدادی از ابیات هفتپیکر که اثری رمزی و سرشار از نشانه و شاهکار نظامی شاعر قرن ششم هجری است، براساس حرکات و حالات غیرکلامی موجود در آنها و تحلیل هریک از آنها با توجه به یکی از مباحث موجود در علم زبان بدن و نشانهشناسی به مطالعه و بررسی تأثیرات و نقش این دو دانش پرداخته شده است. با توجه به نتایج بهدستآمده نظامی در هفتپیکر اغلب به حرکات و حالات کلی بدن پرداخته است و به سایر حرکات بدن کمترین میزان توجه را نشان داده است همچنین اغلب حرکات و حالاتی که در هفتپیکر بدان اشاره شده است حرکاتی هستند که به نوعی رمزگان مشترک مربوط به دوران نظم هفتپیکر و عادات مردم آن روزگار هستند. بررسیهای صورتگرفته نشان میدهد که ارتباطات غیرکلامی و نشانهشناسی به عنوان دو دانش مجزا از هم در عین تمایزات فراوان میتوانند در هم نفوذ داشته باشند. علاوه بر این با ایجاد ارتباط میان یک مبحث ادبی و دو دانش اجتماعی نیز میتوان به درک و دریافت بهتر مفهوم یک اثر ادبی رسید.
Semiotics, as an emerging science, studies the signs in nature and examines their effects on the natural, social, and cultural relations between the humans. This nascent knowledge can be analyzed and studied using sciences related to the signs and the process of communication. Body language is one of the sciences that deals with communication between humans without establishing words and only through body movements. In this study, we examine a number of verses of Haft Peykar, which is a symbolic work full of signs. Haft Peykar is Nezami’s masterpiece in which he uses body language and semiotics. According to the results obtained, Nezami’s Haft Peykar often deals with the general movements and postures of the body which are a kind of code related to the period of composing the work and the habits of the people of that time. Studies show that nonverbal communication and semiotics, as two separate bodies of knowledge, can influence each other with many differences. In addition, by making a connection between a literary subject and two social sciences, it is possible to better understand the concept of a literary work.