چکیده:
مقتل نویسی یعنی گزارش چگونگی کشته شدن یک شخص یا گروه، در تاریخ اسلام جایگاه ویژهای دارد و توجه تاریخ نگاران و محدثان را به خود جلب کرده است. کتابهای مقاتل خلفا و برخی بزرگان اصحاب از این نمونه است. در این بین هیچ موضوعی به اندازه شهادت امام حسین(ع) مورد توجه نویسندگان قرار نگرفته است. میزان توجه اصحاب ائمه به موضوع مقتل نگاری همواره مورد توجه محققان بودهاست. مقتلنگاری شیعیان بازگو کننده تاریخ خونین شیعه است. برخی از اصحاب شیعی امام صادق(ع) برای پاسداشت بخشی از تاریخ شیعیان به مقتل نگاری روی آوردند. کتابهای مقتلنگاری اصحاب شیعی امام صادق(ع)، بیشتر بیان شرح حال شهادت امامان معصوم، اصحاب ائمه و شخصیتهای برجسته شیعه است. این نوشتار با مراجعه به منابع اولیه و فهرست نویسی شیعیان از جمله نجاشی، شیخ طوسی و مانند اینها و با بهرهگیری از شیوه توصیفی-تحلیلی، مقتل نگاری اصحاب امام صادق(ع) را مورد بررسی قرار داده است.
Maqtal-writing pertains to recording the details of the tragic events that led to the killing of an individual or some people. Although some maqtals have been written about the slain rulers and some prominent people, they have not received the due attention as those of the Ashura personalities. The maqtals written by certain companions of Imam Ja`far al-Sadiq were records of the way other Infallible Imams and other prominent dignitaries were martyred. Based on the earlier sources written by al-Najashi and al-Tusi, the present work produces a survey of the Maqtal-writing trends among the companions of Imam al-Sadiq.
خلاصه ماشینی:
مقتل نگاری اصحاب امام صادق علیه السلام دکترسیدقاسم رزاقی موسوی 1 سید شاکر حسین 2 تاریخ دریافت: 16/02/1401 تاریخ پذیرش: 22/06/1401 چکیده مقتل نویسی یعنی گزارش چگونگی کشته شدن یک شخص یا گروه، در تاریخ اسلام جایگاه ویژهای دارد و توجه تاریخ نگاران و محدثان را به خود جلب کرده است.
com مراجعه به منابع اولیه و فهرست نویسی شیعیان از جمله نجاشی، شیخ طوسی و مانند اینها و با بهرهگیری از شیوه توصیفی-تحلیلی، مقتل نگاری اصحاب امام صادق علیه السلام را مورد بررسی قرار داده است.
طوسی (بیتا: 2/438) در رجال از قول جابر نقل میکند، وی در نخستین دیدار با امام باقر علیه السلام خود را کوفی و از خاندان جعفی معرفی کرده و انگیزهاش از سفر به مدینه را آموختن علم از ایشان بیان کرده است.
هرچند باید در مورد این حدیث اخیر احتیاط کرد؛ زیرا همان طور که مدرسی نشان داده، نقلهایی از جابر جعفی که فهرست کاملی از اسامی دوازده امام علیه السلام را به دست میدهد، احتمالا از افزودههای بعدی در روایات او است.
ابومخنف درباره انگیزهاش از تألیف کتاب چیزی ننوشته است اما به طور کلی در مورد انگیزه نگارش اینگونه کتابها میتوان گفت: بسياري از مقتل نويسان حماسه کربلا را گزارش کردهاند، بهويژه آنکه، جريان کربلا و شهادت مظلومانه امام حسين علیه السلام براي همه مسلمانان جاذبه داشته است و عالم و عامي خواستار اطلاع يافتن از جوانب اين حادثه و علل و ريشههاي سياسي و اجتماعي اين واقعه تاريخي بودهاند.