چکیده:
پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی نوروفیدبک بر کارکردهای اجرایی افراد دارای سوءمصرف مواد افیونی انجام گرفت. این پژوهش از نوع کاربردی و شبهآزمایشی با طرح پیشآزمون و پسآزمون با گروه کنترل بود. جامعۀ آماری پژوهش شامل مراجعهکنندگان به کلینیک ترک اعتیاد شفا در سال 1399 واقع در شهر بوشهر بود. 29 نفر از مردان دارای سوءمصرف مواد افیونی بهصورت نمونهگیری هدفمند در دو گروه آزمایش (تعداد= 14، میانگین سن= 79/43، انحراف معیار= 8/9) و کنترل (تعداد= 15، میانگین سن=60/44، انحراف معیار=6/8) به تصادف گمارده شدند. پیشآزمون قبل از اعمال آموزش بهکمک آزمونهای قمار آیوا (IGT) و برج لندن (TOL) بهترتیب برای اندازهگیری توانایی تصمیمگیری و برنامهریزی دریافت شد. پس از اعمال آموزش نوروفیدبک، بلافاصله پسآزمون از شرکتکنندگان گرفته شد. یافتههای بهدستآمده با استفاده از تحلیل کوواریانس چندمتغیره و نرمافزار SPSS24 نشان داد آموزش نوروفیدبک در توانایی تصمیمگیری موجب ترجیح بهتر در انتخابهای افراد با اندازۀ اثر 783/0 ani است. در مقابل، روش مذکور بر توانایی برنامهریزی تفاوت معناداری را نشان نداد. نتایج پژوهش حاضر نشان میدهد آموزش بهکمک نوروفیدبک میتواند بر توانایی تصمیمگیری اثرگذار باشد و میتوان از این روش برای کاهش خطرپذیری افراد دارای سوءمصرف مواد افیونی استفاده کرد.
The present study was conducted with the aim of investigating the efficacy of neurofeedback on executive functions in people with opioid use disorder. It was an applied and quasi-experimental study with a pretest and posttest design and a control group. The statistical population of the study included subjects who had gone to Shafa addiction treatment clinic in Bushehr city in 2020. The number of 29 male subjects with opioid use disorder was divided into two experimental groups (number = 14; mean age = 43.79; standard deviation = 9.8) and a control group (number = 15; averageage= 44.60; standard deviation = 8.6), which were left to chance. Prior to the application of training, the pretest was administered using the Iowa Gambling Task (IGT) or the Tower of London Test (TOL) to measure decision-making and planning ability. After the application of the neurofeedback training, a posttest was administered to the participants. The results of multivariate analysis of covariance using SPSS-26 software showed that neurofeedback training had a significant effect on decision-making ability, leading to better preference in participants’ decisions with an effect size of 0.783. In contrast, the aforementioned method showed no significant difference in planning ability. The results of the present study indicate that neurofeedback training can have an effect on decision-making ability and that this method can be used to reduce risk-taking in people with opioid use disorder.
خلاصه ماشینی:
اثربخشی نوروفیدبک بر توانایی تصمیم گیری و برنامه ریزی در افراد دارای سوءمصرف مواد افیونی Efficacy of Neurofeedback on Decision-Making and Planning Ability in People with Opioid Use Disorder * رضا برزگر Reza Barzegar ** سوران رجبی Soran Rajabi *** مریم بهادری Maryam bahadori Abstract The present study was conducted with the aim of investigating the efficacy of neurofeedback on چکیده executive functions in people with opioid use disorder.
Prior to the application ofآموزش به کمک آزمون های قمار آیـوا (IGT) و بـرج لنـدن (TOL)training, the pretest was administered using the Iowa به ترتیب برای اندازه گیری توانایی تصمیم گیری و برنامه ریزی دریافـت IGT( or the Tower of London Test)Gambling Task شـد.
Hertz (Hz) نیز به پیروی از این دیدگاه به بررسی تأثیر نوروفیدبک در نواحی قشر پیش پیشانی شکمی میانی و قشر پیش پیشانی خلفی جانبی پرداخته و به این سؤال پاسخ داده است که آیا آموزش به کمک نوروفیدبک میتواند به توانبخشی تواناییهای تصمیم گیری و برنامه ریزی در افراد دارای سوءمصرف مواد افیونی کمک کند؟ روش جامعۀ آماری، نمونه و روش اجرای پژوهش این پژوهش کاربردی و به صورت شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل انجام شد.
همان طور که گفته شد، رویکرد پژوهش حاضر نیز آموزش ناحیۀ قشر پیش پیشانی خلفی جانبی چپ با هدف توان بخشی توانایی برنامه ریزی در افراد دارای سوءمصرف مواد افیونی بود، اما هیچ کدام از مؤلفه های آزمون برج لندن تفاوت معناداری را نشان ندادند.