چکیده:
اثربخشی مفهومی مهم و قابلتوجه در ارزیابی عملکرد هر بخش یا واحدی از سازمان جهت دستیابی به اهداف با صرفِ کمترین منابع است. آوای سازمانی به عنوان یک عامل محرک یا بازدارنده در کارکردهای شغلی محسوب میشود که اگر با شناخت کافی از ویژگیهای فردی و محتوای عملکردی سازمان همراه باشد، میتواند موجب اثربخشی بیشتر در عملکردهای فردی گردد. لذا، هدف این پژوهش ارزیابی الگوی اثربخشی کارکردهای شجاعت اخلاقی حسابرسان داخلی میباشد. این پژوهش از نظر روش شناسی بر مبنای نتیجه، توسعهای است و از نظر نوع داده، پژوهش در دسته پژوهشهای ترکیبی (کیفی و کمی) قرار میگیرد. به طوریکه در بخش کیفی پژوهش از طریق تحلیلهای فراترکیب و دلفی تلاش گردید تا مولفههای شجاعت اخلاقی حسابرسان داخلی جهتِ ارتقای اثربخشی ابتدا مورد غربالگری نظری قرار گیرند و سپس براساسِ تحلیلِ دلفی، حدِ کفایت نظری آنان مشخص شود. در بخش کمی پژوهش نیز تلاش شد تا مولفههای تایید شده از بخش کیفی، طی فرآیندِ تحلیل مدلِ فراگیر ساختاری تفسیری، اولویتبندی شوند تا براساس آن تاثیرگذارترین مولفههای شناسایی شده مشخص شود. جامعه هدف در این پژوهش در بخش کیفی شاملِ ۱۲ نفر از متخصصان حسابداری و مدیریت مالی در سطح دانشگاهی بودند و در بخش کمی ۲۰ نفر از حسابرسان داخلی شرکتهای بورس اوراق بهادار تهران بودند. نتایج نشان داد، تاثیرگذارترین عامل شجاعت اخلاقی در اثربخشی حسابرسی داخلی، ادراک مثبت؛ خودکارآمدی و منبع کنترل درونی میباشد که در سطح سوم ارزیابی ماتریسی قرار گرفته اند. این نخستین پژوهشی است که به طور مصداقی با تمرکز بر ارزیابیِ الگوی اثربخشی کارکردهای شجاعت اخلاقی حسابرسان داخلی انجام میشود.
Effectiveness is an important and significant concept in evaluating the performance of any part or unit of the organization to achieve goals with the least resources. Organizational voice is considered as a motivating or inhibiting factor in job functions that if it is accompanied by sufficient knowledge of individual characteristics and functional content of the organization, it can lead to greater effectiveness in individual functions. The Purpose of this research is evaluating the effectiveness model of internal auditors' ethical courage functions. This research is methodologically based on the result, developmental and in terms of data type is hybrid. In the qualitative part of the research, through meta-analysis and Delphi analysis, , and then, based on Delphi analysis, an attempt was made to prioritize the components approved by the qualitative part during the process of analyzing the comprehensive interpretive structural model in order to determine the most effective components identified. The target population in this study in the qualitative part included 12 accounting and financial management specialists at the university level and in the quantitative part were 20 internal auditors of Tehran Stock Exchange companies. The results showed that the most effective factor of ethical courage in the effectiveness of internal audit is positive perception; Is self-efficacy and a source of internal control that are at the third level of matrix evaluation. Although this area is of research importance in terms of developing theoretical literature and practical basis in reducing the financial reporting gap with the independent auditor, but less internal audit research has addressed this issue and conducting this research and developing it at the professional level.
خلاصه ماشینی:
به طوریکه در بخش کیفی پژوهش از طریق تحلیل های فراترکیب و دلفی تلاش گردید تا مولفه های شجاعت اخلاقی حسابرسان داخلی جهتِ ارتقای اثربخشی ابتدا مورد غربالگری نظری قرار گیرند و سپس براساسِ تحلیلِ دلفی، حدِ کفایت نظری آنان مشخص شود.
حسابرسی داخلی باید اثربخشی فعالیت خود را به عنوان بخشی ارزشمند از حاکمیت سازمان اثبات کند [٤٢] از طرف دیگر، مفهوم اثربخشی حسابرسیداخلی را براساس پژوهش آلزبان و گِئویلیام ٦ (٢٠١٤) میتوان به دو رویکرد تفکیک 1 Institute of Internal Auditors (IIA) 2 Practice Advisory 3 whistleဨblowing 4 Burke 5 Internal audit effectiveness 6 Alzeban and Gwilliam نمود.
در نهایت به لحاظ منطق گردآوری داده ها این پژوهش از نوع استقراء- قیاسی است ، چراکه در بخش کیفی ابتدا با اتکاء به رویکرد استقرائی مبانی مرتبط با شجاعت اخلاقی حسابرسان داخلی مورد واکاوی قرار میگیرد و سپس برمبنای استقرائی اقدام به تبیینِ مضامینِ گزاره ای شناساییشده در جامعه هدف یعنی حسابرسان داخلی شرکت های بازار سرمایه میشود.
در حوزه ی فردی که موردتوجه این پژوهش است ، آوای رفتارِ فردی حسابرسان نقش تعیین کننده ای در اثربخشی حسابرسی داخلی شرکت ها میتواند داشته باشد براساس نتیجه مشخص گردید، سه مولفه ی ادراک مثبت ؛ خودکارآمدی و منبع کنترل درونی مهمترین عوامل تحریک شجاعت اخلاقی در حسابرس داخلی محسوب میشوند که میتوانند زمینه ارتقای اثربخشی در کارکردهای حسابرسی داخلی را در شرکت های بازار سرمایه ایجاد نمایند.
"Factors affecting the internal audit effectiveness: a survey of the saudi public sector, Journal of International Accounting, Auditing and Taxation", 23(2), 74-86.