چکیده:
مصرف سوختهای فسیلی در مناطق شهری، موجب انتشار مقادیر زیادی گاز گلخانهای به جو میشود. بنابراین، مطالعه پایش میزان گاز دی اکسید کربن منتشر شده از مناطق شهری به یک موضوع مهم پژوهشی تبدیل شده است. هدف اصلی این مطالعه، کمیسازی مکانی انتشار دی اکسیدکربن ناشی از احتراق سوختهای فسیلی در شهر اصفهان میباشد. بدینمنظور در پژوهش حاضر برای کمیسازی میزان گاز دیاکسیدکربن، بر اساس منابع تولید آن، در مقیاس شهری و درک تفاوت انتشار دیاکسید کربن در سطح شهر از روش "پایین به بالا" استفاده شد. در این روش میزان انتشار به تفکیک منابع مختلف مصرف انرژی محاسبه شده و سپس نقشه توزیع مکانی انتشار تهیه شد. نتایج این تحقیق نشان داد، میزان انتشار گاز دی اکسید کربن در فرآیند احتراق سوختهای فسیلی در محدوده شهر اصفهان ۸۴/۱۳۸۵۵۵۲۵ تن در سال میباشد که به تفکیک منابع احتراقی ثابت و متحرک بخشهای نیروگاهی، خانگی، تجاری، حملو نقل جادهای و ریلی و حملونقل غیرجادهای (ماشینآلات کشاورزی) بهترتیب ۶۱/۵۰، ۷۸/۲۱، ۱۸/۱۷، ۹۲/۴، ۳۷/۴، و۱۴/۱ درصد از کل میزان گاز دی اکسید کربن سالانه را در شهر منتشر میکنند. بهطور کلی، با بهکارگیری روش پایین بهبالا در نقشهسازی انتشار دیاکسیدکربن اقدامات کاهشی را میتوان در بخشهای مختلف بهصورت بسیار کارآمدتر بهکار گرفت.
Space-based quantification of anthropogenic CO2 emissions in an urban area using “bottom-up” method
(Case study: Isfahan Metropolitan)
Abstract
Increasing consumption of fossil fuels in urban areas emits enormous amounts of greenhouse gases into the atmosphere. Therefore, the study of carbon dioxide (CO2) emissions from urban areas has become an important research topic. The main purpose of this study is space-based quantification of carbon dioxide emissions driving from fossil fuel combustion in different source sectors in Isfahan. To achieve it, in the present study, the "bottom-up" method was used to quantify the carbon dioxide gas emission based on its production sources sectors. In this method, the amount of emission was measured distinctly for different sources of energy consumption and consequently the spatial distribution map the CO2 emission was generated. The results of this study revealed that the total amount of carbon dioxide emissions driving from fossil fuels is 13855525 tons per year in Isfahan. Separately stationary sectors of power plant, housing and commercial and mobile sources including road and railroad and existing agricultural machinery were responsible for emitting 50.61, 21.78, 17.18, 4.92, 4.37, and 1.14% of CO2, respectively. In conclusion, through applying the bottom-up method and CO2 emission distribution mapping based on different source sectors, mitigation measures can be applied more efficiently in urban planning.
Key words: Greenhouse gas (GHG), Fossil fuel combustion, Mobile and stationary source of energy consumption, climate change, Mitigation strategies
خلاصه ماشینی:
نتايج اين تحقيق نشان داد، ميزان انتشار گاز دي اکسيد کربن در فرآيند احتراق سوخت هاي فسيلي در محدوده شهر اصفهان ١٣٨٥٥٥٢٥/٨٤ تن در سال ميباشد که به تفکيک منابع احتراقي ثابت و متحرک بخش هاي نيروگاهي، خانگي، تجاري، حمل و نقل جاده اي و ريلي و حمل ونقل غيرجاده اي (ماشين آلات کشاورزي) به ترتيب ٥٠/٦١، ٢١/٧٨، ١٧/١٨، ٤/٩٢، ٤/٣٧، و١/١٤ درصد از کل ميزان گاز دي اکسيد کربن سالانه را در شهر منتشر ميکنند.
در اين پژوهش براي اولين بار، انتشارات سالانه دي اکسيد کربن حاصل از سوخت هاي فسيلي را در بخش هاي مختلف نيروگاهي، مسکوني، تجاري-عمومي، صنعتي، حمل و نقل جاده اي و ريلي و حمل و نقل غيرجاده اي(ماشين آلات کشاورزي) در محدوده مناطق پانزده گانه شهر اصفهان ، به عنوان سومين شهر پرجمعيت ايران محاسبه شده و سپس نقشه توزيع مکاني آن در هر بخش و در کل محدوده شهر اصفهان تهيه شد.
•محاسبه مقدار دي اکسيدکربن منتشرشده حاصل از مصرف سالانه سوخت هاي فسيلي در بخش منابع متحرک در اين مرحله ، مقدار دي اکسيد کربن منتشرشده حاصل از مصرف سالانه هر کدام از سوخت هاي فسيلي(بنزين ، گاز و گازوئيل ) در بخش حمل و نقل جاده اي و غيرجاده اي (حمل و نقل ريلي و ماشين آلات کشاورزي) در محدوده منطقه مورد 7 / 22 مطالعه ، با استفاده از داده هاي آماري سال ١٣٩٧ شهر اصفهان و به کارگيري روش محاسبه انتشار CO٢ (رابطه ١) محاسبه شد.