چکیده:
عصر پهلوی، عصر تثبیت مدرنیسم کیفری است. حکومت پهلوی در این دوره، اعتبار احکام شرعی را به طور حداقلی می-پذیرد، ولی آن چه که مشهود است، این است که حکومت بعد از تثبیت پایههای قدرت خویش اقدام به زدودن اعتبار احکام شرعی از متن قوانین کیفری کرد. گفتمان «مدرنیسم کیفری» در این عصر با طرد محورهای گفتمانی «کیفر شرعی» در پی مستحکم نمودن جای پای خود در متن تحولات کیفر در این دوره است. ورود آموزههای مدرن فلسفی و حقوق کیفری، تأثیر از دستاودرهای نوین جرم شناسی و نظام حقوقی کشور فرانسه و نقش گفتمان «کیفر سلطنتی» در تثبیت قدرت و پایه-های حکومت پهلوی را میتوان از مهمترین عوامل مؤثر بر تحولات کیفر در این عصر دانست. پرسشهای مطرح در خصوص مجازاتهای این عصر این است که اولا چه گفتمانهایی در متن تحولات کیفر این عصر حاضر بودهاند و ثانیا عوامل موثر و نقش این عوامل در قدرت یافتن این گفتمانها به چه میزان بوده است. مسئله اصلی پژوهش، تبیین نقش و تأثیر گفتمانهای حاضر در متن تحولات کیفر در عصر پهلوی است. پژوهشگر در این مقاله با بهره جستن از روش تحقیق کیفی «روش عملیاتی تحلیل گفتمان (پدام)» به تحلیل گفتمانی کیفر در عصر پهلوی میپردازد.
The Pahlavi era is the era of the establishment of criminal modernism.The Pahlavi government in this period accepted the validity of the Shari'a rulings to a minimum, but what is evident is that the government, after consolidating the foundations of its power, removed the validity of the Shari'a rulings from the text of the criminal law. The discourse of "criminal modernism" in this era, by rejecting the discourse axes of "sharia punishment", seeks to strengthen its foothold in the context of the developments of punishment in this period. The introduction of modern philosophical teachings and criminal law, the impact of new achievements in criminology and the legal system of France and the role of the "royal punishment" discourse in establishing the power and foundations of the Pahlavi government can be the most important factors influencing the evolution of punishment.The questions raised about the punishments of this age are, firstly, what discourses have been present in the context of the developments of punishment in this age, and secondly, what have been the effective factors and the role of these factors in the power of these discourses.The main issue of the research is to explain the role and effect of the present discourses in the context of the developments of punishment in the Pahlavi era. The researchers use Practical Discourse Analysis Method
خلاصه ماشینی:
در جواب بايد گفت که يافته هاي اين تحقيق حاکي از آن است که گفتمـان «مدرنيسـم کيفري» در اين عصر با طرد محورهاي گفتماني «کيفر شرعي» در پي مسـتحکم کـردن جـاي پـاي خود در متن تحولات کيفر در اين دوره است و ورود آموزه هاي مدرن فلسـفي و حقـوق کيفـري، اثرپذيري از دستاوردهاي نوين جرم شناسي و نظام حقوقي کشور فرانسـه و نقـش گفتمـان «کيفـر سلطنتي» در تثبيت قدرت و پايه هاي حکومت پهلوي را مـيتـوان از مهـم تـرين عوامـل مـؤثر بـر تحولات کيفر در اين عصر دانست که پيامد آن ، ظهور نوآوريهاي قانون مجازات عمومي در تبيين اصل قانوني بودن جرم و مجازات ، کيفيات مشدده و مخففه مجازات ، مجازات جرائم سياسي، نظام نيمه آزادي و آزادي مشروط محکومين از يک سو و حذف آرام و تدريجي و کم اثر شدن مجازات شرعي در حوزه جرائم جنسي و مجازات اطفال و همچنين سرکوب ارزش هاي فرهنگي و قوميتي –––––––––––––––––––––––––––––––– * کارشناس ارشد پيوسته معارف اسلامي و حقوق جزا، دانشکده معارف اسلامي و حقوق جزا، دانشگاه امام صادق ، تهران ، ايران .
انديشه کيفري، تحولات حقوق کيفري، روش عملياتي تحليل گفتمان (پدام )، عصر پهلوي، کيفر، گفتمان کيفر سلطنتي، گفتمان مدرنيسم کيفري سرآغاز با آغاز حکومت پهلوي و قدرت يافتن روزافزون رضاخان نياز شديدي به وجود قوانين کارآمد در جهت مدرن کردن و سامان دادن اوضـاع آشـفته مملکـت توسـط همفکـران پادشاه احساس ميشد و محمدرضاه شاه پهلوي هم براي تداوم سلطنت پدر اين نياز را احساس ميکرد؛ به گونه اي که تحولات سياسي ايـن عصـر منجـر بـه تصـويب قـوانين کيفري متفاوت از گذشته شد.