چکیده:
این پژوهش به ارزیابی مناطق آزاد ایران به لحاظ جذب گردشگر و توسعه زیرساخت های گردشگری( مطالعه موردی منطقه آزاد قشم) می پردازد. نوع تحقیق با توجه به ماهیت کاربردی و به لحاظ روش توصیفی- تحلیلی است.
نتایج نشان داد که در برنامه ریزی توسعه مناطق آزاد ایران باید به نقش مراکز اقامتی و هتل ها به عنوان زیرساخت های جذب گردشگر توجه کافی داشت. در چند سال اخیر جزیره قشم با افزایش تعداد گردشگران روبرو بوده و در بخش زیرساخت های ملموس از جمله واحدهای اقامتی، پذیرایی و... رشد خوبی داشته است. ولی به فاکتورهای مهمی از جمله افزایش ماندگاری گردشگران در جزیره، انتفاع جامعه محلی و تنوع بخشی به محصولات گردشگری پرداخته نشده است. در بخش زیرساخت های ناملموس، باید به سه مقولات آموزش، امنیت، مهمان نوازی تاکید شود. باید تفکر حاکم بر بسیاری از واحدهای اقامتی جزیره از حالت مشتری مداری تغییر و وارد مرحله مشتری محوری شود. مسئولان جزیره قشم باید به برندسازی جزیره از طریق حضور در همه رویدادهای بزرگ و عمده گردشگری توجه داشته باشند.
Tourism in many countries is one of the most complex businesses. As a multifaceted activity¡ it has various functions and positive effects Such as making money¡ attracting Currencies¡ strengthening infrastructure and so on. Many countries have established free zones in order to achieve certain objectives such as national economic development¡ attracting foreign investments¡ generate employment¡ increasing incomes and regional development. Therefore¡ Development of tourism activities in the free zones is considered more than ever to creating diversity in foreign currency income and economic prosperity. . According to nature the research is functional and according to methods it is descriptive analysis. Results showed that in planning development of Iran''s free zones it is necessary to care the role of residential centers and hotels as infrastructure in attracting tourists. With increasing the number of tourists in recent years Qeshm Island has significant development in tangible infrastructure¡ including accommodation¡ catering and so on. However¡ there are some important factors that have been neglected such as increasing the durability of tourists on the island¡ local communitys advantage of coming tourists traffic and diversification of tourism products. In intangible infrastructures part it is necessary to emphasize three issues (education¡ security¡ hospitality). The growing trend of economic and social activities In Qeshm Free Zone has faced some problems such as Social Inequality and abnormalities. It is essential that the traditional thinking about administrating accommodations change from customer servicing to Customer orientation. Authorities should focus on island branding through participation in all major tourism events.
خلاصه ماشینی:
نتايج نشان داد که در برنامه ريزي توسعه مناطق آزاد ايران بايد به نقش مراکز اقامتي و هتل ها به عنوان زيرساخت هاي جذب گردشگر توجه کافي داشت .
شناسـايي پتانسـيل هـا، توانمنـديهـا و جاذبـه هـاي گردشـگري و ميـزان برخورداري منطقه از تسهيلات و خدمات گردشگري و برنامه ريزي براي توسعه مناطق آزاد، از جمله مقدمات توسعه گردشگري در مناطق آزاد و به ويژه قشم است ؛ بنابراين با در نظـر گـرفتن اهميـت موضوع ، اين پژوهش يـه بررسـي ارزيـابي منـاطق آزاد قشـم بـه لحـاظ جـذب گردشـگر و توسـعه زيرساخت هاي گردشگري ميپردازد.
در ايران انديشه ايجاد مناطق آزاد تجاري – صنعتي در سال ١٣٦٨ بـا تصويب تبصره ١٩ قانون برنامه اول توسعه اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي کشـور بـا انگيـزه تحقـق سياست توسعه صادرات غيرنفتي به وجود آمد که در اين برنامه بـه دولـت اجـازه داده مـيشـد تـا حداکثر در سه نقطه مرزي کشور مناطق آزاد ايجـاد کنـد و براسـاس مصـوبه سـال ١٣٧٢ مجلـس شوراي اسلامي، کيش ، قشم و چابهار به عنوان مناطق آزاد تجاري – صنعتي تعيين شدند و سـپس در سال ٨٢ بر اساس ماده واحدهاي ، محـدوده هـايي از منطقـه شهرسـتان هـاي آبـادان وخرمشـهر (اروند)، جلفا (ارسباران ) و بندر انزلي به عنوان مناطق آزاد تعيين شدند.
جزيره قشم براي توسعه زيرساخت ها و جذب سرمايه گذاري داخلي و خارجي و همچنين براي اين که به يک پايگاه رقابتي در جهان تبديل شود بايد سياست هاي کلي زير را دنبال نمايد.