چکیده:
مساله نگاشته حاضر کنکاشی در چیستی کلمات به کار گرفته شده در میراث مکتوب امامیه از پایان زندگانی ائمه اطهار علیهم السلام و دست یابی به مقصود آنان می باشد؛ از این رو واژه شهادت و بررسی رابطه آن با واژگان قتل، موت و وفات محور این پژوهش است. فرآیند این پژوهش نشان میدهد هرچند در برخی تعابیر واژه قتل، موت و وفات نقش آفرینی میکند، اما بررسی مفهومی واژه شهادت نشان میدهد، مقصود از به کارگیری واژگانِ جانشین، نفی مقومات مفهومی شهادت نمیباشد، بلکه تطور رقیق مفهومی این واژگان در زمانههای پسین به انحصار یافتن هر یک، در مفهومی ویژه و بار معنایی خاص انجامیده است و بر این اساس نمیتوان تلقیِ عصر جدید را بر مفاهیم دورههای گذشته تحمیل و برداشتهای غیرواقعی از آن واژگان، همانند انکار شهادت برخی از معصومان را از گزاره های تاریخی و حدیثی نتیجه گرفت و این مسئله که جزء باورها و عقاید امامیه است به چالش کشید.
خلاصه ماشینی:
تحليل گزارش ميراث مکتوب اماميه از چگونگي پايان زندگاني پيشوايان دين ع 1 محمدتقي شاکر چکيده مساله نگاشته حاضر کنکاشي در چيستي کلمات به کار گرفته شده در ميراث مکتوب اماميه از پايان زندگاني ائمه اطهار عليهم السلام و دست يابي به مقصـود آنـان مـي باشـد؛ از اين رو واژه شهادت و بررسي رابطه آن با واژگان قتل ، موت و وفـات محـور ايـن پـژوهش است .
١(شـيخ مفيد، ١٤١٣، ٤٥٦؛ شيخ طوسي، ١٤٠٧، ٢/٦) آنچه اشاره رفت ٢ به ايـن معنـا نيسـت کـه همـواره وفـات در کـلام وحـي و همچنـين روايات و گزارش هاي تاريخي براي اشاره به مرگ غير طبيعي به کار رفتـه اسـت ، بلکـه بـا آنچه اشاره رفت دانسته مي شود واژه وفات از سده هاي گذشته تا سده هاي اخيـر، همـواره به معناي مرگ طبيعي به کار نرفته است ؛ بر اين اساس واژه وفات را بر مبناي معناي لغوي و کاربرد قرآني، روايي و تاريخي، مي توان لفظي عـام دانسـت کـه در برگيرنـده گونـه هـاي متفاوت مـرگ و پايـان زنـدگي دنيـا از رحلـت طبيعـي و کشـته شـدن اسـت ؛ در نتيجـه بـه کارگرفته شدن واژه وفات در متون گذشته ، نمي تواند همواره به معناي باورمندي نويسـنده آن متن ، به از دنيا رفتن طبيعي متوفي تلقي و تفسير شود.