چکیده:
اختلاف قرائات یکی از مباحث مهم علوم قرآن است که از دیرباز مورد توجه دانشمندان این علم و مفسران بوده است و نظرات مختلفی در مورد انواع آن و انتخاب قرائت صحیح ارائه شده که در این میان بررسی قرائات منسوب به اهلبیتb از مباحث مهم و ضروری در فرهنگ پژوهشهای صورتگرفته در علم قرائت است. محقق در این پژوهش در صدد است گزارشی از اختلاف قرائاتی که در سورۀ توبه از اهلبیتb نقل شده را بیاورد و به این پرسش پاسخ دهد که قرائات اهلبیتb چه تفاوتی با دیگر قاریان داشته و سند این روایات از چه میزان اعتباری برخوردار بوده و در این سوره فراوانی روایات معصومانb چه مقدار است؟ در این سوره، جمعاً هفده روایت در اختلاف قرائات منسوب به معصومانg در تفاسیر یافت شد که یک مورد آن دارای سند و بقیه سند صحیح ندارند. گزارشهای روایی دال اختلاف قرائت بهجهت فقدان سند و گاه اضطراب متنی دچار ضعف هستند و نمیتوان احتجاج شرعی بر صحت آن اقامه کرد. بنابراین به این قرائات بهعنوان قرائت اهلبیتb نمیتوان اطمینان کرد..
The differences in Quranic Recitations (Qira’at) are a crucial topic in the field of Quranic sciences that has garnered the attention of scholars and exegetes for a long time. Various opinions have been presented regarding their types and the selection of the correct Recitations (Qira’at). In this context, the examination of recitations (Qira’at) attributed to the Ahl al-Bayt (peace be upon them) is an important and necessary subject within the domain of research in the field of Quranic Recitations (Qira’at). This research aims to provide a report on the differences in recitations (Qira’at) attributed to the Ahl al-Bayt (peace be upon them) in Surah At-Tawbah and answer the questions regarding how the recitations (Qira’at) of the Ahl al-Bayt (peace be upon them) differ from those of other reciters, the credibility of the narrations, and the frequency of these narrations in this surah. In Surah At-Tawbah, a total of seventeen narrations about differences in recitations (Qira’at) attributed to the infallibles (peace be upon them) were found, of which one has a reliable chain of narration, while the rest lack authentic chains. The narrations that report variations in recitations (Qira’at) due to the lack of a chain of narration or the occasional textual instability are not suitable for scholarly reliance, and thus, their authenticity cannot be established. Therefore, it cannot be ascertained that these recitations (Qira’at) are indeed attributed to the Ahl al-Bayt (peace be upon them).
خلاصه ماشینی:
مقاله علمی ـ پژوهشی واکاوی روایات اختلاف قرائات منسوب به اهلبیت(ع) در سورۀ توبه 1 فاطمه ذاکر 2 و داود صائمی 3 چکیده اختلاف قرائات یکی از مباحث مهم علوم قرآن است که از دیرباز مورد توجه دانشمندان این علم و مفسران بوده است و نظرات مختلفی در مورد انواع آن و انتخاب قرائت صحیح ارائه شده که در این میان بررسی قرائات منسوب به اهلبیت (علیهم السلام) از مباحث مهم و ضروری در فرهنگ پژوهشهای صورتگرفته در علم قرائت است.
از ابنعقده از عریف بن الوضاح الجعفی عن جعفر بن محمد( نقل شده که امام صادق( «اِیمان» قرائت کردهاند و بنابراین مراد این است که چنین اشخاصى حقیقتا ایمان ندارند و اعتبارى به اظهار ایمان آنها نیست (طبرسی، 1372: 5/17؛ قرشی،1377: 4/195؛ فیض كاشانى، 1415: 2/324؛ عروسی حویزی، 1415: 2/188؛ شبر، 1407: 3/56).
این روایت در کتب معجم القرائات و بحر المحیط به پیامبر گرامی منسوب است (خطیب، 1430: 3/475؛ ابوحیان، 1420: 5/522) در حالی که در بعضی تفاسیر دیگر به امام جعفر صادق( نسبت داده شده است (طبرسی، 1372: 5/122؛ عروسی حویزی، 1415: 2/28؛ بحرانی، 1416: 2/865؛ عاملی، 1360: 4/467؛ فیض کاشانی، 1415: 2/388) و نیز علامه عسکری چنین آورده که: «این روایت در کتب، به صیغه مجهول آمده؛ بنابراین حدیث مرسل و بدون سند است» (عسکری، 1374: 3،426).