چکیده:
فناوری اطلاعات به سبب درهمتنیدگی روزافزون آن با زندگی اجتماعی اهمتی اخلاقی فزایندهای بافته است. ازاینرو شرکتهای مربوطهای چون ایسیام و آیتریپلئی مجموعه اصول و کدهای اخلاقیای برای حرفه فناوری اطلاعات تدوین و هرازگاهی آن را بهروز کنند. این اصول و کدها گرچه به عنوان مجموعه توصیههایی برای راهنمایی اخلاقی مفیدند، در برخی از موقعیتهای پیچیده، کاراییشان را برای حرفهمندان این حرفه از دست میدهند. چراکه اصول و کدها ممکن است در موقعیتهایی باهم در تعارض بیفتند. در این مقاله تلاش خواهیم کرد الگویی هنجاری برای کمک به تصمیمگیری در چنین موقعیتهایی ارائه کنیم. برای رسیدن به این الگو از آموزهها و رویکردهای متعددی چون دیدگاه دیوید راس، آموزه اثر دوگانه، و نیز رویکرد جودیث تامسون در اخلاق هنجاری و کاربردی کمک خواهیم گرفت. این الگو دارای سه شرط عمومی و یک شرط اختصاصی خواهد بود که برای پاسخ به دوراهیهایی با مضمون رواداشتن شر و توسل به شر در حرفه فناوری اطلاعات میتوانند یاریگر عامل اخلاقی باشند. ما بر اساس این الگو علاوه بر اینکه برخی دوراهیهای مهم حوزه اخلاقاً کاربردی را تبیین خواهیم کرد و به آنها پاسخ خواهیم داد، آن را در دستکم شش موقعیت اخلاقاً مهم در حوزه فناوری اطلاعات، ازجمله در حوزههای خودروهای خودران، حریم خصوصی و امنیت، جنگهای سایبری، باجافزارها، و اینترنت اشیا، به کار خواهیم بست. در هر کدام نشان خواهیم داد که شرایط چهارگانه چگونه میتوانند به عامل اخلاق در تصمیمگیریهای اخلاقی کمک کنند. بااینحال ادعا نخواهیم کرد که این الگو همچون یک منطق تصمیمپذیر عمل میکند چراکه فرایند رسیدن به تصمیم اخلاقی الگوریتموار نیست و عوامل شناختی و غیرشناختی زیادی در این میان نقش بازی میکنند.
The ethical significance of information technology due to its increasing intertwining with social life has led associations and organizations such as ACM and I-EEE to develop ethical principles and codes for the IT profession and to update them from time to time. Although these principles and codes are helpful as general ethical guidance, in some complex situations they lose their effectiveness due to the conflict that may occur between the principles and consequently the codes. In this paper, we will attempt to suggest a normative model to help ethical decision-making in such situations. This model can help to respond to problems of allowing evil and appealing to evil in IT profession. In addition to explaining and responding to some important ethical dilemmas in the field of applied ethics, we will apply it in at least six ethically important themes in IT profession, including self-driving cars, privacy and security, cyber-attacks, ransomware, and the Internet of Things. In each we will show how the model can help the moral agent in making moral decisions. However, we will not claim that this model acts as a decision-making logic, since the process of reaching a moral decision is not algorithmic and many cognitive and non-cognitive factors play a role in it.