چکیده:
سرزندگی فضاهای شهری به عنوان موضوعی مهم و حیاتی تحت تأثیر عوامل متعدد خرد و کلان قرار دارد. عنصر «فرهنگ» به عنوان یک مفهوم کلان و تعیینکننده در جوامع انسانی، میتواند بر میزان و چگونگی حضور افراد در فضاهای عمومی شهری تأثیر بگذارد. هدف این پژوهش یافتن ابعاد و میزان تأثیرگذاری مؤلفههای فرهنگی بر میزان سرزندگی فضاهای شهری است. بر اساس مدل مفهومی پژوهش، مؤلفههای فرهنگی عبارتند از: زبان، ارزشها، هنجارها، باورها، فعالیتهای ثابت و خروجیهای مادی و غیره. پژوهش حاضر به روش میدانی و پیمایشی انجام شده است؛ بدین ترتیب که سه فضای شهری شاخص در یک محدوده از شهر قزوین انتخاب شد و میزان سرزندگی آنها مورد سنجش قرار گرفت سپس مؤلفههای فرهنگی بهواسطه پرسشنامه سنجیده و ارتباط آنها با سرزندگی تحلیل گردید. یافتههای تحقیق حاکی از این است که سه فضای شهری منتخب از لحاظ شاخص سرزندگی با هم متفاوت هستند و با تحلیل آزمونهای آماری مربوطه، این نتیجه حاصل شد که بین مؤلفههای فرهنگی و سرزندگی فضاهای شهری ارتباط معنیدار وجود دارد؛ مهمترین عامل فرهنگ مادی «تعامل اجتماعی» و کماهمیتترین «طراحی فضا» بوده است و از بین عوامل غیرمادی «مذهب و اعتقادات» مهمترین و «همزبانی» کماهمیتترین عامل تأثیرگذار بوده است.
The vitality of urban public spaces is a critical and essential subject that is influenced by numerous micro and macro factors. Among these factors, "culture" as a determining concept in human societies can significantly impact the presence and behavior of individuals in urban public spaces. The objective of this study is to identify the dimensions and degree of influence of cultural components on the vitality of urban public spaces. Cultural components include language, values, norms, beliefs, constant activities, material outputs, and more. This research was conducted using field and survey methods. Three prominent urban spaces within a specific area in Qazvin were selected and evaluated for their levels of vitality. Then, the cultural components were analyzed through a survey method, and their relationship with the vitality of urban spaces was examined. The findings of this study indicate that the three selected urban spaces vary from each other in terms of their vitality score. Through appropriate statistical analysis, it was concluded that there is a significant relationship between cultural components and the vitality of urban spaces. The most important component of material culture was found to be "social interaction," while the least important was "space design." Among immaterial factors, "religion and belief" were identified as the most important, whereas "linguistic" was the least important effective element. In conclusion, culture plays a crucial role in shaping the vitality of urban public spaces in Qazvin. The outcomes of this study suggest that urban planners and policymakers need to prioritize cultural components when designing and planning urban public spaces, which can help create more vibrant and attractive urban environments.
خلاصه ماشینی:
پژوهش حاضر به روش ميداني و پيمايشي انجام شده است ؛ بدين ترتيب که سه فضاي شهري شاخص در يک محدوده از شهر قزوين انتخاب شد و ميزان سرزندگي آن ها مورد سنجش قرار گرفت سپس مؤلفه هاي فرهنگي به واسطه پرسشنامه سنجيده و ارتباط آنها با سرزندگي تحليل گرديد.
يافته هاي تحقيق حاکي از اين است که سه فضاي شهري منتخب از لحاظ شاخص سرزندگي با هم متفاوت هستند و با تحليل آزمون هاي آماري مربوطه ، اين نتيجه حاصل شد که بين مؤلفه هاي فرهنگي و سرزندگي فضاهاي شهري ارتباط معنيدار وجود دارد؛ مهم ترين عامل فرهنگ مادي «تعامل اجتماعي» و کم اهميت ترين «طراحي فضا» بوده است و از بين عوامل غيرمادي «مذهب و اعتقادات» مهم ترين و «هم زباني» کم اهميت ترين عامل تأثيرگذار بوده است .
در اين پژوهش دو پرسش اصلي مورد بررسي قرار مي گيرد؛ اول: کداميک از فضاهاي شهري مورد بررسي از سرزندگي بيشتري برخوردار است ؟ و چرا؟ و دوم اين که کدام مؤلفه فرهنگي بيشترين و کدام کمترين تأثير را بر سرزندگي فضاي شهري دارند؟ و فرضيه اصلي تحقيق ، (بين مؤلفه هاي فرهنگي و حضور افراد در فضا و سرزندگي رابطه معني دار وجود دارد) به آزمون گذاشته ميشود.
در رابطه با ميزان تأثير هرکدام از مؤلفه هاي فرهنگ مادي و غيرمادي بر سرزندگي فضاهاي شهري موارد مربوطه در جدول ٩ نشان داده شده است .
در اين پژوهش ، با طرح سؤالاتي غيرمستقيم ، ارتباط مؤلفه هاي فرهنگ مادي و غيرمادي با ميزان سرزندگي سه فضاي شهري بررسي شد.