چکیده:
در شریعت اسلامی به معنای عدول از دین اسلام است که مطابق مقررات اسلامی وصفی مجرمانه داشته و مجازات آن از جمله شدیدترین مجازات ها به شمار می رود. این در حالی است که به موجب برخی از اسناد بین المللی حقوق بشر، جرم انگاری ارتداد با حقوق بنیادین و اولیه بشری در تعارض بوده و فرد باید در کنار حق انتخاب دین و مذهب دارای حق تغییر دین و مذهب نیز باشد. با عنایت به این تناقض آشکار بررسی فلسفه جرم انگاری تغییر مذهب در ایران جهت برون رفت و یا حداقل تقلیل تناقض ضروری بنظر می رسد لذا در شریعت اسلامی، تحریم و تجریم (جرم انگاری)، مبتنی بر مقاصد و اهدافی است که شارع در وضع آن در نظر داشته است؛ در همین راستا، توجه به فقه مقاصد و درک ضرورت وجودی احکام، ما را به فلسفه آنها رهنمون می شود. جرم انگاری و مجازات ارتداد به عنوان یکی از مباحث فقه جزایی اسلام، مورد توجه موافقان و مخالفان آن قرار گرفته است. صرف نظر از بحث تحریم ارتداد در قرآن کریم و سنت نبوی، آن چه محل بحث است، از یک طرف، بر اساس برخی از نصوص، تجریم ارتداد مورد تأکید قرار گرفته است و از سوی دیگر، برخی بر این باورند که با توجه به مبانی نصوص، مقاصد شریعت اسلامی، نقد احادیث و روایات منقول در این مورد و جمع ادله، ارتداد تحریم شده و تجریم نشده است و جرم انگاری آن، نمی تواند با این مبانی همخوانی داشته باشد.
In Islamic law, it means deviating from the religion of Islam, which has a criminal character according to Islamic rules, and its punishment is one of the most severe punishments. However, according to some international human rights instruments, the criminalization of apostasy is in conflict with fundamental human rights, and in addition to the right to choose a religion, one must also have the right to change one's religion. In view of this obvious contradiction, it seems necessary to study the philosophy of criminalization of conversion in Iran in order to get out or at least reduce the contradiction. Intended; In this regard, paying attention to the jurisprudence of intentions and understanding the necessity of the existence of rulings, leads us to their philosophy. Criminalization and the punishment of apostasy as one of the topics of Islamic criminal jurisprudence, has been considered by its proponents and opponents. Regardless of the issue of boycotting apostasy in the Holy Quran and the Prophetic tradition, what is at issue, on the one hand, according to some texts, the boycott of apostasy has been emphasized and on the other hand, some believe that according to the principles The texts, the intentions of Islamic law, the critique of hadiths and narrations narrated in this regard, and the gathering of evidence, apostasy has been sanctioned and not sanctioned, and its criminalization cannot be consistent with these principles. In a clearer interpretation and in accordance with the present article and based on the necessities
خلاصه ماشینی:
)٤٥٥ :١٣٧٧ اين تأسيس نظام جزايي اسلامي معادل خروج مسلمان از دين اسلام بوده و مجازات آن در زمره شديدترين مجازات هاي اسلامي قرار دارد (جعفري لنگرودي، ،١٣٨٠واژه ١٩٧ ) در فقه اسلامي مرتد بر دو گونه است : مرتد فطري به معناي کسي که پدرش مسلمان بوده ليکن وي کافر مي گردد و مرتد ملي که پدرش کافر بوده و او مسلمان شود و متعاقبا از اسلام صرفنظر کند از حيث آثار مرتد فطري کشته ميشود، توبه او پذيرفته نميشود، زوجهاش مطلقه محسوب ميشود، اموالش نيز پس از اداي ديون به ورثه داده ميشود؛ اگرچه زنده و در قيد حيات بوده و امکان اعمال مجازات در خصوص وي ميسر نشده باشد؛ زيرا مطابق احکام فقهي به منزله ميت است .
مفاهيم پژوهش آزادي دين علاوه بر ارزش هاي جهانشمول و غيرقابل سلب حاکم بر جرم انگاري ارتداد که در حقوق بشر اسلامي و حقوق بشر بينالمللي مورد اختلاف است ، نسبت به برخي واقعيتهاي اجتماعي در هر نظام حقوقي ملي و نقش اين واقعيتها در حقوق انسانها نيز ميان دو نظام مورد بحث اختلافنظرهايي وجود دارد.
٩٧١ مجازات ارتداد اگر مرتد فطري مرد باشد، علاوه بر برخي از احکام مدني مانند فسخ پيمان نکاح و جدايي از همسر بدون نياز به طلاق و تقسيم اموال بين ورثه ، به اعدام محکوم است و توبه اش ، از جهت ظاهري، پذيرفته نمي شود يعني اگر با اعتقاد و باور قلبي توبه کند، خداي متعال مي پذيرد و نماز و عبادتش صحيح است ؛ اما بر جريان حکم اعدامش تأثير ندارد.