چکیده:
هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی درمان شناختی-رفتاری مبتنی بر تروما بر افکار خودکشی و تحریفهای شناختی جوانان با سابقه خودکشی بود.روش: پژوهش حاضر از نظر هدف از نوع کاربردی و شیوه انجام آن نیمهآزمایشی با طرح پیشآزمون و پسآزمون با یک گروه آزمایش و یک گروه کنترل و دوره پیگیری سه ماهه بود. از این رو، جامعه آماری پژوهش شامل افراد 18 تا 25 ساله با سابقه خودکشی بود که در سال 1401 به یک مرکز مشاوره و رواندرمانی خصوصی در منطقه 10 تهران مراجعه کرده بودند و به شیوه نمونهگیری در دسترس تعداد 30 نفر انتخاب و به صورت تصادفی در یک گروه آزمایش (15 نفر) و یک گروه کنترل (15 نفر) گمارده شدند. سپس، روی گروه آزمایش بسته درمان شناختی-رفتاری مبتنی بر ترومای مانارینو و همکاران (2014) اجرا شد. به منظور گردآوری دادهها، ابزار پژوهش شامل پرسشنامه تحریفهای شناختی الیس (2000) و مقیاس افکار خودکشی بک (BSSI) بود. برای تجزیه و تحلیل دادهها از تحلیل واریانس مختلط با اندازهگیریهای مکرر و آزمون تعقیبی بنفرونی و نسخه 26 نرم افزار SPSS استفاده شد.یافتهها: با توجه به مقدار F و سطح معناداری در تحلیل واریانس با اندازهگیری مکرر در متغیر تحریفهای شناختی (15/7 = F و 001/0 = P) و افکار خودکشی (40/7 = F و 001/0 = P) میتوان نتیجه گرفت که مداخله به کار رفته در این پژوهش یعنی درمان شناختی رفتاری مبتنی بر تروما به عنوان متغیر مستقل به طور معناداری باعث وقوع تغییرات در متغیرهای وابسته (تحریفهای شناختی و افکار خودکشی) شده است.نتیجهگیری: بر اساس یافتههای موجود میتوان نتیجهگیری نمود که برای درمان جوانان با سابقه خودکشی، درمان شناختی-رفتاری مبتنی بر تروما میتواند مفید واقع شود.
Purpose: The purpose of this study was to investigate the effectiveness of trauma-based cognitive-behavioral therapy on suicidal thoughts and cognitive distortions of youth with a history of suicide.Method: In terms of purpose, the current research was of applied type and the method of conducting it was quasi-experimental with a pre-test and post-test design with an experimental group and a control group and a three-month follow-up period. Therefore, the statistical population of the research included 18-25-year-old people with a history of suicide who had referred to a private counseling and psychotherapy center in Tehran's 10th district in 1401. 30 people were selected by available sampling and randomly assigned to an experimental group (15 people) and a control group (15 people). Then, Mannarino et al.'s (2014) trauma-based cognitive-behavioral therapy package was implemented on the test group. In order to collect data, the research tools included the Ellis Cognitive Distortions Questionnaire (2000) and the Beck Suicidal Thoughts Scale (BSSI). For data analysis, mixed variance analysis with repeated measurements and Bonferroni's post hoc test and SPSS software version 26 were used.Findings: F value and significance level were calculated in the analysis of variance with repeated measurement in the variable of cognitive distortions (F = 7.15 and P = 0.001) and suicidal thoughts (F = 7.40 and P = 0.001). It can be concluded that the intervention used in this study, namely trauma-based cognitive behavioral therapy as an independent variable, has significantly caused changes in the dependent variables (cognitive distortions and suicidal thoughts).Conclusion: Based on the available findings, it can be concluded that trauma-based cognitive-behavioral therapy can be useful for the treatment of young people with a history of suicide..
خلاصه ماشینی:
يافته ها: با توجه به مقدار F و سطح معناداري در تحليل واريانس با اندازه گيري مکرر در متغير تحريف هاي شناختي (٧/١٥ = F و ٠/٠٠١ = P) و افکار خودکشي (٧/٤٠ = F و ٠/٠٠١ = P) ميتوان نتيجه گرفت که مداخله به کار رفته در اين پژوهش يعني درمان شناختي رفتاري مبتني بر تروما به عنوان متغير مستقل به طور معناداري باعث وقوع تغييرات در متغيرهاي وابسته (تحريف هاي شناختي و افکار خودکشي) شده است .
بنابراين هدف از انجام پژوهش حاضر بررسي اثربخشي درمان شناختي - رفتاري مبتني بر تروما بر افکار خودکشي و تحريف هاي شناختي افراد با سابقه خودکشي بود.
براي آزمايش معنادار بودن اثربخشي درمان شناختي-رفتاري مبتني بر تروما بر گروه آزمايش از تحليل واريانس چندمتغيري با اندازه گيري هاي مکرر در سه مرحله استفاده شده است .
از اين رو ميتوان نتيجه گرفت که درمان شناختي-رفتاري مبتني بر تروما در مرحله پس آزمون به شکل معنادار باعث تغيير در تحريف هاي شناختي و افکار خودکشي شده و در عين حال اين تأثير بر متغيرهاي گروه آزمايش در مرحله پيگيري پايدار بوده است .
بحث و نتيجه گيري پژوهش حاضر با هدف بررسي اثربخشي درمان شناختي-رفتاري مبتني بر تروما بر افکار خودکشي و تحريف هاي شناختي جوانان داراي سابقه خودکشي انجام شد.
Effectiveness of task-shifted trauma-focused cognitive behavioral therapy for children who experienced parental death and posttraumatic stress in Kenya and Tanzania: a randomized clinical trial.
Treating posttraumatic stress disorder across cultures: A systematic review of cultural adaptations of trauma‐ focused cognitive behavioral therapies.