چکیده:
مقدمه: اختلال نافرمانی مقابلهای از رایجترین دلایل ارجاع در روانپزشکی کودک و نوجوان است. یک اشکال شدید در تنظیم هیجان در این اختلال وجود دارد. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر تنظیم شناختی- رفتاری هیجان بر نشانههای اختلال و تنظیم هیجان در نوجوانان با اختلال نافرمانی مقابلهای انجام شد. روش: طرح پژوهش، تجربی تکموردی از نوع خط پایه چندگانه بود. از بین دختران مراجعه کننده به مراکز روانشناسی شهر شیراز در سال تحصیلی 1400-1399، سه دختر نوجوان با اختلال نافرمانی مقابلهای از طریق مصاحبه بالینی ساختاریافته و نمره برش در پرسشنامه اختلال نافرمانی مقابلهای گزارش والد، و با لحاظ ملاکهای ورود و خروج، به روش نمونهگیری در دسترس انتخاب شدند. مصاحبه تشخیصی انجام شد و پرسشنامههای اختلال نافرمانی مقابلهای (هومرسون، موری، اوهان و جانستون) و تنظیم هیجان (گراس و جان) به عنوان ابزارهای ارزشیابی به کار گرفته شد. درمان مبتنی بر تنظیم شناختی- رفتاری هیجان به مدت 10 جلسه 90 دقیقهای فردی روی این سه نفر اجرا شد. برای تحلیل دادهها از نرمافزار اکسل 16 استفادهشد. یافتهها: رسم نمودار، فرمول درصد بهبودی، شاخص تغییر پایا و درصد غیرهمپوشی دادهها نشان داد تأثیر درمان مبتنی بر تنظیم شناختی- رفتاری هیجان بر شدت علایم اختلال و مؤلفه فرونشانی معنیدار است اما درمان بر مؤلفه بازارزیابی تأثیر معنیدار نداشته است.نتیجهگیری: درمان مبتنی بر تنظیم شناختی- رفتاری هیجان میتواند باعث کاهش علایم اختلال نافرمانی مقابلهای و کاهش فرونشانی شود. براین اساس میتوان از این درمان برای بهبود اختلال نافرمانی مقابلهای و نظم جویی بهتر هیجان استفاده کرد.
disorder (ODD). Methods: The design of this study was a type of multiple non-concurrent baseline designs. Among the girls referred to psychological centers in Shiraz in the academic year 2020-2021, three clients were selected by available sampling method, based on conducting diagnostic interview, cut-off point 16 in ODD scale reported by parent and inclusion and exclusion criteria. Emotion regulation questionnaire & oppositional defiant disorder rating scale were used in the steps of baseline, treatment, and follow-up. An intervention with the emotion Cognitive-Behavioral Regulation Therapy for 10 individual sessions each lasting for 90 minutes was performed. Version 16 of Excel software was used to analyze the data.Results: visual analysis (chart drawing), the index of stable change, the formula of percentage of improvement and Percentage of non-overlapping data (PND) indicated the therapy based on cognitive-behavioral regulation of emotion has reduced the severity of the symptoms of the disorder and suppression. Treatment had a moderate effect on reappraisal component.Conclusion: According to the results, Emotion Cognitive-Behavioral Regulation Therapy can reduce the symptoms of ODD and reduce suppression. Accordingly, this treatment can be used to improve ODD and better emotion regulation.