چکیده:
هنوز در روستاهای ایران با توجه به قدمت بالای آن و دارا بودن بافت باارزش میتوان مجموعهای متناسب و همگن را دید که در آن ارتباطات، عملکردها و کارکردهای فضاها در مسکن یک نظام اجتماعی اقتصادی و فرهنگی متناسب را در برگرفته باشد. روستاهای ونان و کهندان بافت نسبتاً ارزشمند ازنظر معماری بومی و درخور مطالعه هستند که گونههای موجود مسکن روستایی در این مقاله ازجمله نمونههای بررسیشده در این پژوهش محسوب میشوند. در این تحقیق ازآنجاکه میبایست به بررسی ویژگیهای روستا پرداخته شود، روش کیفی برای توصیف دادهها و بررسی نمونه موردی و روش تحلیلی برای نتیجهگیری از دادههای گردآوریشده است. در این بررسی روستاها ازنظر استقرار و سیما و منظر و بافت و مسکن موردمطالعه قرارگرفتهاند و از دو دیدگاه ارزیابی الگوی اقلیمی و ارزیابی الگوی فضایی-عملکردی مورد تحلیل قرارگرفتهاند. همچنین بررسیها نشان میدهد ویژگیهای برجسته معماری بومی این روستاها شامل هماهنگی بافت با شیب زمین، تنظیم فضاهای مسکونی روستایی بر اساس نیازهای خانواده، توجه به عوامل اقلیمی و فرهنگ مردم روستا است. علاوه بر این، ثبت و مستندسازی این سکونتگاهها باعث شده تا اسناد و مدارک مربوط به آنها تهیه شود و در حفاظت از روستا و توسعه ساختوسازهای آینده کمک کند.
unlike many contemporary urban constructions that have lost their iranian identity and are developed without consideration for cultural values and principles of sustainable and iranian architecture. still in the villages of iran, due to its high age and valuable texture, a proportionate and homogeneous collection can be observed, in which the connections, functions and roles of the spaces in housing encompass a proportionate socio-economic and cultural system. the villages of venan and kohandan baft are relatively valuable in terms of native architecture and worthy of study, with the existing types of rural housing in this article being among the examples examined in this research. in this study, the villages have been studied in terms of settlement, appearance, landscape, texture, and housing, and they have been analyzed from two perspectives: the assessment of the climatic pattern and the assessment of the spatial-functional pattern. in this research, since the characteristics of the village need to be examined, a qualitative method is used to describe the data and examine a case study, and an analytical method is used to draw conclusions from the collected data. furthermore, the method of collecting information involves using library sources to gather basic information, followed by field studies through visiting and observing the village sites.
خلاصه ماشینی:
٢- مرور مباني نظري و پيشينه با در نظر گرفتن سه شاخص عمده آب و هوايي يعني رطوبت ، گرما و سرما ميتوان گستره استان را ازنظر تقسيمات اقليمي به ٣ پهنه اقليمي کوهستاني نيمه مرطوب ، کوهپايه اي نيمه خشک و بياباني خشک تقسيم کرد که دو روستاي موردبررسي در اين پژوهش در غرب و جنوب استان در منطقه اي ييلاقي و با پوشش گياهي متنوع در بخش خلجستان قرار دارند، همچنين با توجه به قرارگيري دو روستاي ونان و کهندان در اين منطقه کوهستاني و با توجه به شيب نسبتا زياد عوارض زمين ، سيماي کلي بافت اين دو روستا به صورت دانه هاي نسبتا متراکم قرارگرفته روي شيب است و قسمت اعظمي از ساختمان هاي دو روستا قديمي بوده و از گل و خشت ساخته شده اند.
بافت متراکم در شيب کوهستان روستاي کهندان ، منبع : نگارنده گونه شناسي مسکن روستايي اين حوزه از دو ديدگاه مورد تحليل قرار گرفته است : الف ) ارزيابي الگوي فضايي – عملکردي: با توجه به عملکرد فضاها، معيشت خانواده و وضعيت اجتماعي – فرهنگي ساکنانشان ، ويژگي هاي کالبدي مسکن هاي منتخب ، به صورت کمي در جدول ها ذکرشده اند.