چکیده:
این پژوهش با هدف بررسی دیدگاه عملگرایی در اسلام و رابطه آن با تصمیمگیری مدیریتی انجام شده است. دغدغه اصلی پژوهش این بوده است که معلوم کند با توجه به دیدگاه «عملگرایی» در غرب، اسلام در این زمینه چه نظری دارد؟ و این دیدگاه چه رابطهای با تصمیمگیری بهمثابه یکی از فرایندهای مدیریتی دارد؟ برای بررسی این مسئله، پژوهش به شیوه جستوجوی کتابخانهای و نرمافزاری، به منابع اصیل اسلامی (مانند قرآن و منابع حدیثی معتبر) مراجعه و آیات و روایات مربوط به مسئله را جمعآوری نموده و با استفاده از روش توصیفی و تحلیل اسنادی به این مطلب دست یافته که اسلام دینی است که به عمل گرایش دارد. البته با توجه به مبانی اعتقادی و ارزشی مطرح در اسلام، عملی مقبول این دیدگاه است که بر پایه ایمان، نیت الهی و مطابق با ارزشهای ثابت دینی باشد؛ یعنی علاوه بر حسن فعلی، حسن فاعلی نیز داشته باشد. همین نکته موجب تفاوت بین عملگرایی اسلامی و غربی شده است و با توجه به گسترۀ معنایی عمل از دیدگاه اسلام، این دیدگاه بر تصمیمگیری مدیریتی بهعنوان یک عمل، اثر مستقیم دارد.
This research investigates the perspective of pragmatism in Islam and its relationship with managerial decision-making. The main concern of the research has been to find out what is the opinion of Islam in this field in accordance to the view of "pragmatism" in the West? And what does this view have to do with decision-making as one of the management processes? Using the library research method and tools such as software and using authentic Islamic sources (such as the Quran and authentic hadith sources) and related verses and traditions and by using the descriptive method and document analysis, this article has come to the conclusion that Islam is a religion that has a practical orientation. Of course, according to the fundamentals of belief and value in Islam, the accepted practice by this view is a practice that is based on faith, divine intention and in accordance with fixed religious values; That is, in addition to the goodness of action, it should also have the goodness of actor. This point has caused the difference between Islamic and Western pragmatism and considering the scope of meaning of action from the perspective of Islam, this point of view has a direct effect on managerial decision-making as an action.
خلاصه ماشینی:
دغدغه اصلي پژوهش اين بوده است که معلوم کند با توجه به ديدگاه «عملگرايي» در غرب، اسلام در اين زمینه چه نظري دارد؟ و اين ديدگاه چه رابطهای با تصميمگيري بهمثابه يکي از فرايندهاي مديريتي دارد؟ براي بررسي اين مسئله، پژوهش به شيوه جستوجوي کتابخانهاي و نرمافزاري، به منابع اصيل اسلامي (مانند قرآن و منابع حديثي معتبر) مراجعه و آيات و روايات مربوط به مسئله را جمعآوري نموده و با استفاده از روش توصيفي و تحليل اسنادي به اين مطلب دست يافته که اسلام ديني است که به عمل گرايش دارد.
بعد از مراجعه به تفاسير و شروح و ترجمههاي يادشده، موضوع تحقيق با توجه به اين آيات و روايات، با روش «توصيفي ـ تحليلي» تجزيه و تحليل گردید؛ به اين صورت که گزارههاي اسلامي گردآوري شده از منابع ديني به کمک تفاسير و ترجمههاي يادشده حول محور سه مطلب (مباني عملگرايي اسلامي، عملگرايي اسلامي و شاخصههاي آن، عمل مطلوب از منظر آموزههاي اسلامي) مورد مداقه قرار گرفت و براساس آن، مباني اعتقادي و ارزشي عملگرايي، شاخصههاي آن و عمل مطلوب از منظر اسلام استخراج شد و بر مبناي آن، تفاوت ديدگاه عملگرايي اسلامي با عملگرايي غربي بيان گرديد.