چکیده:
ذکر توأمان دو واژه کتاب و حکمت در ده آیه از قرآن کریم تأمل برانگیز است.در
تفاسیر نزدیک به بیست معنی و مصداق برای این دو کلمه بیان شده است.در این مقاله کتاب به عنوان قوانین الزامآور ادیان آسمانی و حکمت به عنوان عنصر
فراتر از شرایع و در تعامل با آن مطرح میگردد.
خلاصه ماشینی:
"نکته حائز اهمیت این است که نباید تصور شود که معنای حقیقی ماده کتب و مشتقات آن، نوشتن و نوشتار است و بقیه موارد مجاز است، بلکه اصل معنای این واژه، گره خوردن دو چیز به یکدیگر و ایجاد پیوندی ناگسستنی بین آنهاست، که گاهی در امور حسی به کار میرود و گاهی در امور معنوی، چنانکه واژه «نور»در ابتدا به نور حسی اطلاق میشده و سپس به مصادیق غیر حسی نیز اطلاق شده است.
نظریات مفسران در مورد معنای حکمتمفسران قرآن کریم:طبری، طبرسی، طباطبایی ذیل آیات سوره بقره، 129، 101، 231 و 269، آل عمران، 48، 81 و 164 و نیز نساء، 54 و 113)در ذیل آیاتی که از حکمت سخن گفته و به تفسیر این واژه پرداختهاند که اهم آنها عبارت است از: 1)سنت(در مقابل کتاب)؛ 2)سنن(در مقابل فرائض)؛حکمت را در کنار هم به کار برده است، فهمیده میشود که نوعی تلازم بین این دو وجود دارد به این معنا که سعادت جامعه بشری تنها در صورتی که کتاب و حکمت با هم ایفای نقش کنند، میسر میشود.
(نساء، 11 الی 14)اما با همه تأکیدهایی که در آیات ارث و رعایت قانون ارث و تهدید متخلفان از این قانون به عذاب خوار کننده شده است، ولی اگر کسانی احساس میکنند که در بین افراد خانواده آنها افرادی هستند که احتیاج بیشتری به حمایت مالی دارند، حکمت اقتضا میکند که علاوه بر سهم ارث، مقداری از اموال خود را برای او وصیت کنند، (بقره، 180)یا برخی از وارثان از حق خود به نفع او درگذرند."