چکیده:
شاید بتوان گفت: در طول تاریخ، یکی از مهرههای مهمی که توانسته دین اسلام، بلکه حرکت بزرگ شیعه را حفظ کند حضور زنان در
عرصههای گوناگون اجتماعی، سیاسی، ادبی و حتی حضور مؤثر ایشان در کانون خانواده بوده است. در این مقاله، به حضور پنج زن
سخنور شیعی در مقابل معاویه پرداخته شده است. نکات مهم و قابل توجه در خصوص ایشان، شجاعت، درایت، فصاحت و بلاغت در
کلام، استفاده از سلاح شعر و عبارات متقن برای دفاع از اعتقادات خود، بخصوص حمایت از مقام ولایت و امامت حضرت علی علیهالسلام ،
میباشد.
خلاصه ماشینی:
از این چهار نفر، اشعاری نیز در رثای امام علی علیهالسلام یا در هجو معاویه باقی ماندهاند که به صورت مفصل به آنها پرداخته شده است.
در کتب تاریخی، از او به عنوان فردی یاد میکنند که تلخترین و گزندهترین سخنان را در مقابل معاویه بیان داشته و در عبارات و سخنان خود با معاویه، به غصب حکومت از جانب وی و خاندانش و ناحق بودنخلافتش اشاره میکرده و به دفاع از مقام ولایت حضرت علی علیهالسلام و شأن و منزلت او پرداخته است.
سپس اشعاری را که در رثای امام علی علیهالسلام سروده بود و در آن به فضایل و مناقب ایشان و خلافت و جانشینی وی پس از پیامبر صلیاللهعلیهوآله اشاره نموده بود، قرائت کرد.
یکی از همنشینان معاویه گفت: به خدا قسم، وقتی علی کشته شد، أم البراء این اشعار را سرود، سپس اشعار رثائی ام البراء را، که مضامین آنها دفاع از ولایت بود، قرائت کرد.
سپس مردی از همنشینان معاویه گفت: أم سنان چگونه این سخنان را میگوید، در حالیکه خودش اشعاری را در مدح و ولایت حضرت علی علیهالسلام سروده است؟ سپس شروع به خواندن اشعار ام سنان کرد.
عمرو بن عاص، که در مجلس حضور داشت، خطاب به معاویه گفت: این همان زنی است که در جنگ صفین حضور داشت و هنگام جنگ، برادرش را به مبارزه با ما تشویق میکرد، سپس اشعار او را خواند.
معاویه پس از شنیدن این اشعار، پرسید: کسی که اینچنین او را توصیف میکنی، کیست؟ سوده پاسخ داد: او امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب علیهالسلام است.