چکیده:
صادرات مواد معدنی نه تنها به رشد بهرهبرداری از ذخایر معدنی غنی کشور در جهت افزایش درآمد ارزی و رشد اشتغال ملی کمک میکند،بلکه زمینهء تجهیز معادن و تولید مواد باارزش افزوده بیشتر را مهیا میسازد. گفته میشود ذخایر معدنی ایران بالغ بر 24 میلیارد تن میباشد که حتی اگر بهای هر تن آن فقط یک دلار برآورد شود،24 میلیارد دلار سرمایهء کشور در فرآیند بهرهبرداری و سرمایهگذاری میتواند قرار گیرد که سود ناشی از آن سالانه بالغ بر 2 میلیارد دلار خواهد بود. صادرات مواد معدنی به لحاظ نقشی که در توسعه اقتصادی-صنعتی دارد،قابل ارزیابی و بررسی میباشد. مقالهء توسعهء صادرات مواد معدنی در همایش صاحبنظران و دستاندرکاران بخش معدن از سوی آقای احمد رضا بهمنپور ارایه شد.نظر به اهمیت این مقاله مشروح آن برای خوانندگان محترم نشریه«بررسیهای بازرگانی»نقل میشود. نویسندهء مقاله،هدف از تحریر آن را بررسی نقش صادرات مواد معدنی در توسعه،تحلیل اجمالی عوامل اثرگذار بر بازار مواد معدنی،تأیید بر نقش مهم فرآوری معدنی در توسعهء صادرات و تنوع در کسب عایدات ارزی و اثر برنامهریزیهای بخش دولتی در توسعهء صنایع معدنی اعلام کرده است. مشروح مقاله چنین است:
خلاصه ماشینی:
"آقای بهمنپور در این همایش افزود:از آغاز اجرای نخستین برنامه توسعۀ اقتصادی و اجتماعی کشور، (به تصویر صفحه مراجعه شود) گردانندگان بخش معدن با آشنایی کامل به عوامل وابستگی و نقش غیر قابل انکار بخش معدن در رهایی از عوارض نامطلوب اقتصاد تکمحصولی،جهتگیری قابل تقدیری را در راستای تثبیت جایگاه واقعی معدن در اقتصاد کشور،از خود نشان دادهاند و با تکیه بر اصل فرآوری مواد معدنی، سرمایهگذاری وسیعی در جهت احداث واحدهای جدید فرآوری و اصلاح بهینهسازی شرایط تولید واحدهای موجود در کشور،به عمل آوردهاند.
عوامل مؤثر بر صادرات مواد معدنی نویسنده معتقد است که در عرضۀ کالا در بازار بین المللی و در عرصۀ رقابت تنگاتنگ با کالاهای مشابه،عواملی نظیر نحوۀ بازاریابی و فروش محصول و وجود تشکیلات منسجم و کار در جهت پیگیری،تحولات سیاسی-اجتماعی در کشورهای تولیدکننده و یا مصرفکنده محصولات و نیز استاندارد بودن محصولات،نقش تعیینکنندهای دارند.
(به تصویر صفحه مراجعه شود) 3-با توجه به نقش محوری صنایع تفت و گاز در تأمین هزینههای ارزی سایر بخشهای اقتصادی کشور،فرآوری و صادرات مواد معدنی،نه تنها خودکفایی بخش معدن در تأمین نیازهای ارزشاش را موجب میشود،بلکه استفاده از نفت و گاز به عنوان سوخت واحدهای تولیدی در داخل کشور،ارزش افزودهای بیش از آنچه که از فروش نفت و گاز عاید میشود،را ایجاد خواهد کرد.
ذخایر عظیم معدنی،نیروی کار ارزان و با استعداد و نیز منابع سرشار نفت و گاز از مزایای نسبی ایران میباشد،انجام عملیات فرآوری بر روی مواد معدنی،بهترین ترکیب این سه مزیت استثنایی است که ایجاد ارزش افزوده و افزایش توان صادرات کشور را موجب میشود."