چکیده:
مفسران در تفسیر موضوعی،برای هرچه روشنتر شدن موضوعی از موضوعات قرآن،معمولا همهء آیات مربوط به آن موضوع را جمعآوری نموده،در ارتباط باهم بررسی میکنند.مهمترین شیوههای این نوع تفسیر قرآن عبارتند از:تفسیر موضوعی به سبک تسلسل طبیعی،تفسیر موضوعی بدون لزوم نظم و ترتیب بین عناوین،تفسیر موضوعی به روش توحیدی،و تفسیر موضوعی با شیوه الله محوری.به نظر میرسد«شیوهء الله محوری»دارای ویژگیهایی است که در این مقاله،ضمن توضیح و بررسی سایر شیوهها،به امتیازات این روش نیز پرداخته میشود.
خلاصه ماشینی:
تفاسیر موضوعی و شیوههای تقسیم معارف قرآن علی محمد قاسمی اشاره مفسران در تفسیر موضوعی، برای هرچه روشن تر شدن موضوعی از موضوعات قرآن، معمولا همه آیات مربوط به آن موضوع را جمع آوری نموده، در ارتباط با هم بررسی می کنند.
ب. تفسیر موضوعی: در این روش، همه آیات مربوط به یک موضوع، جمع آوری شده و بررسی و تفسیر می شوند تا تمام ابعاد و ویژگی هاو سایر ظروف و شرایط آن موضوع روشن تر گشته، هرچه بیشتر مراد و مفاد آیات ذی ربط کشف گردند; زیرا در این روش، آیات هم معنای دیگر، که به منزله قراین منفصله هستند و مسلما در تبیین آیات نقش بسزایی دارند، مورد توجه قرار می گیرند.
»( 3 ) می توان گفت: این روش مرحوم علامه در واقع، شبیه همان تفسیر موضوعی است که مفسر برای روشن شدن موضوعی از موضوعات قرآن، همه آیات را جمع آوری می کند تا با دسته بندی و جمع بین آن ها، به معنا و مقصود الهی دست یافته، ویژگیهای آن موضوع را با توجه به قراین متصله و منفصله به خوبی درک نماید.
شیوه الله محوری: درباره این شیوه آمده است: برای دسته بندی معارف قرآن، باید نظام خاصی برای موضوعات در نظر بگیریم، سپس برای هر موضوعی، آیاتی پیدا کنیم و در کنار یکدیگر قرار دهیم و درباره آن ها بیندیشیم و از تمام این آیات برای روشن کردن نقطههای ابهامی که احیانا وجود دارند کمک بگیریم; یعنی تفسیر قرآن به قرآن; همان راهی که علامه طباطبائی در تفسیرالمیزان نشان داده و عمل کرده اند.