چکیده:
یکی از موضوعات بسیار مهم و جالب در تحقیقات فرهنگی و جغرافیای تاریخی، ریشه یابی و علت نامگذاری شهرها و آبادی های ایران در دوره ی باستان است. در این مقاله، ضمن تبیین جایگاه و مقام ایزد «ماه» در ایران باستان و چگونگی پرستش او، شهرها و آبادی هایی که نام آن ها با واژه ی «ماه» ترکیب شده اند، بازشناسی و معرفی می شوند.
خلاصه ماشینی:
"مجلهی مطالعات ایرانی مرکز تحقیقات فرهنگ و زبانهای ایرانی دانشگاه شهید باهنر کرمان سال چهارم،شمارهی هشتم7پاییز 1384 ماه در نامهای جغرافیایی ایران* دکتر شمس الدین نجفی استادیار دانشگاه شهید باهنر کرمان چکیده یکی از موضوعات بسیار مهم و جالب در تحقیقات فرهنگی و جغرافیای تاریخی،ریشهیابی و علت نامگذاری شهرها و آبادیهای ایران در دورهی باستان است.
1-مقدمه بیگاه شد بیگاه شد خورشید اندر چاه شد خیزید ای خوشطالعان وقت طلوع ماه شد یکی از مباحث بسیار مهم و جالب در تحقیقات فرهنگی و جغرافیایی تاریخی، ریشهیابی ygolomytE نام شهرها و آبادیهای ایران است.
در ادوار کهن ایران پیش از زرتشت،به خاطر ایمان به خدایان متعدد و پرستش عناصر طبیعت،که از اعتقادات آریاییهای ساکن این سرزمین بوده است،ماه که شب تیره و ظلمانی را روشنی میبخشید،همواره به عنوان یکی از خدایان ستایش شده است.
ماه روز،ای به روی خودب چو ماه#بادهی لعل مشک بوی بخواه گشت روشن چون ماه،بزم که گشت#نام این روز ماه و روی تو ماه (دیوان مسعود سعد،ص 662) 5-ماه،در نامهای جغرافیایی ایران 1-ماخ- )x?am( :دهی از دهستان چهار اویماق،بخش قره آغاج،شهرستان مراغه.
45-ماهدشت- )t?s?aad ham( :یکی از دهستانهای بخش مرکزی شهرستان کرمانشاه،جلگهای بین دو کوهستان که به دو قسمت بالا و پایین تقسیم شده است.
(5)-با توجه به توضیحات و مطالبی که در بخش اول این مقاله،دربارهی «ماه»به عنوان نماد باروری و حاصلخیزی ارایه شد،احتمال دارد مادها اولین اقوام آریایی بودهاند که شبکهی آبیاری روستاها و کشتزارها را ابداع کرده باشند و به همین جهت،این شبکهها به نام آنها«مادی» خوانده شده باشد،همانگونه که در اصفهان صورت گرفته است."