خلاصه ماشینی:
"برافتادن شاهنشاهی ساسانی و نابود شدن جامعهی طبقاتی آن زمان،به شکست نظامی ایرانیان بود و نه پیروزی عربان،بلکه نتیجهی انقلاب مردم ستمکشیده زیر دست به ویژه بندکها و روستاییان به رهبری پیروان مانی و مزدک بود،به دشمنی زیر دستان ستمگر،به ویژه دهگانان(دهقان-مالک ده-زمیندار-فئودال)و موبدان که، در آخرهای دوران ساسانیان حکومت را در دست داشتند،که همانند آن خیلی آرامتر، (1)-مجله خواندنیها سال 37 ش 23 ص 27،28،29 و 57 و 58 در انقلاب بزرگ فرانسه از 1789 تا 1799 و پس از سیزده سده،در انقلاب کبیر روسیه روی داد.
دین مزدک خیلی زود میان همهگان و مردم محروم و ستمکش جامعهی طبقاتی زمان ساسانیان گسترش یافت و آنجا که،پیروان مزدک برای حق خود به پا خاستند و آشوبی بزرگ برپا کردند و زورمندان را به ترس انداختند.
من این کتاب را خوانده و بررسی کردهام،بیشتر نوشتههای آن درباره جنگ عربان با ساسانیان،که از روی کتابهای تاریخ گذشتهگان نوشته شدهاند، نادرستاند زیرا: 1-جنگهای عربان با سپاهان ساسانی و برافتادن دودمان ساسانی و نابود شدن جامعهی طبقاتی ایران،نه پیروزی عربان بود و نه شکست ایرانیان،بلکه پیروزی مردم ستمکشیده و رنج برده و انتقامجوی ایران و ایمان مسلمانان بود،بر فساد جامعه طبقاتی ایران در زمان ساسانیان.
پس از آن که جنگ در قادسیه سه روز به درازا کشید و مسلمانان را ترس شکست خوردن برداشت،برای یکسره کردن کار جنگ،سربازان ایران که از ستمکشیدهگان بودند(به تحریک پیروان مانی و مزدک که در همه جا دستاندرکار بودند)باید فرمانده خود را کشته باشند و در چپاول با عربان همدست شده باشند."