چکیده:
مقالهء حاضر بر آن است تا با ارائهء مقدمهای تاریخی -نظری در مورد تولد پدیدهء کلانشهری جدید همزمان با ورود خودرو به صحنهء شهرهای موجود،سیر تحول جهانی برخورد با حملونقل کلانشهری را طی دهههای پنجگانه 1950 تا 1980 و بعد از آن پی بگیرد،گرایشهای محوری هریک از دورهها یا دههها را مورد بحث و بررسی قرار دهد و آنها را در قالب«راهبردهای حملونقلی مطرح در کلانشهرهای جهان»طی دهههای پنجگانه به تصویر بکشد؛سپس با طرحگذاری"مشخصههای اصلی حملونقل کلان شهری"معاصر،ویژگیهای عمدهء برخورد با "برنامهریزی حملونقل کلانشهری"جدید را طی 12 مشخصهء اصلی مطرح کند؛و بالاخره در پایان،مجموعهء این مشخصهها را در گردش کار"فرایند برنامهریزی حملونقل کلانشهری"بهطور تصویری و خلاصه نشان دهد. از آنجا که ورود به"شرایط برنامهریزی حملونقل کلانشهری امروز ایران"-که بهعنوان بخش مکمل این مبحث تدوین شده است-دامنهء این مقاله را از حد متعارف لازم برای این گفتار فراتر میبرد،ارائه آن به فرصتی دیگر موکول گردیده است. در باب"انگیره"ارائه این مقاله باید گفت که نویسنده بر آن است که تا با طرح سیر تحول برنامهریزی حملونقل کلانشهری در سطح جهان و ترسیم شرایط کنونی آن،زمینهای را برای نقد"برنامهریزی حملونقل کلانشهری کشور"ارائه دهد.
خلاصه ماشینی:
"حدود 08 درصد کتاب به طراحی هندسی،خاکشناسی،زهکشی و دفع آبهای سطحی و مصالح راهسازی و امثال آن اختصاص یافته است(در حالی که این موارد در زمان حاضر کمتر از 5 درصد کتاب رابه خود اختصاص داده است)،حدود 51 صفحه به آمارگیریهای مربوط به ترافیک شهری و پارکینگ-بدون اندک توجهی به مدلسازی-اختصاص دارد و بالاخره اینکه ارزیابی گزینههای پیشنهادی تقریبا به ارزیابی اقتصادی آنها محدود شده است-آن هم تنها از دیدگاه کاربران هزینهها صرفا هزینههای مربوط به راه و وسیله نقلیه را در برگرفته است و منافع نیز فقط رد قالب صرفهجویی در مسافت طی شده،کاهش کارکرد وسیلهء نقلیه،کاهش زمان سفر برای مسافت خاص و کاهش تصادفات،مطرح گردید و مورد توجه قرار گرفته است.
به رغم ارائهء طرحهای استوار و محکم برای آینده،برنامهریزی حملونقل کلانشهری،چه از نظر"فناوری" پردازش و چه از لحاظ"فرایند"،تحولی اساسی پیدا کرد و اینگونه مطالعات به سرعت به سرتاسر جهان گسترش یافت01(5)"قانون 2691 بزرگراهی"11نیز اهمیت این فرایند مدون را رسما مورد تأکید قرار داد و کلیهء "مناطق کلانشهری"دارای مادرشهر یا شهر اصلی بیش از 05 هزار نفر جمعیت را ملزم به تهیهء"طرح جامع،هماهنگ و مستمر حملونقل"21کرد31 1-3-تحولات در دههء 0691 "قانون 2691 بزرگراهی"موجب شد که از سال 5691"طرح جامع، هماهنگ و مستمر حملونقل"برای کلیهء مناطق شهری دارای مادرشهر بیش از 05هزار نفر جمعیت تهیه گردد،چرا که در غیر این صورت شهرها از دریافت اعتبار فدرال که در سال 6591 به تصویب کنگره رسیده بود محروم میشدند."