چکیده:
کلانشهرها از دیرباز بحران و مسئله تلقی میشدهاند.پندار منفی حاکم بر رویکردهای اداره کلانشهرها که چالش اصلی را صرفا ابعاد توسعه فضایی میدانست،برایندی جز هجوم انواع گوناگون آسیبها بر محیط طبیعی و زوال تدریجی ظرفیت حامل زیستمحیطی منطقه پیرامونی کلانشهر نداشته است.میتوان گفت نبود شناخت عمیق از ابعاد متفاوت کلانشهرها و نیز کاستی در به کارگیری ابزارهای پشتیبان شناختی یکی از نارساییهای مدیریت این گونه مناطق بوده است.در این نوشتار تلاش گردیده است تا ضمن شناخت تحلیلی ماهیت گسترش فضایی کلانشهرها با استفاده از یکی از نظامهای پشتیبان تصمیمسازی به نام رویکرد تحلیل مناسب محیطی بتوان از مدیریت کلانشهری در زمینه مواجهه با پدیده گسترش فضایی پشتیبانی به عمل آورد.در این نوشتار کلانشهر تهران و منطقه جنوبی آن بهعنوان منطقه کاربست مطرح گردیده و در مسیری عملی برای توسعه تحلیل مناسب محیطی شده است.1
خلاصه ماشینی:
"در مواجهه و تلاش برای رفع مسئله پرسشهای اساسی زیر مطرح است: -ماهیت گسترش فضایی کلانشهرها،روندهای آتی و رویکردهای مواجهه با آن چه بوده است؟ -چگونه میتوان با پدیده ساختاری گسترش فضایی کلانشهرها مواجه شد؟ -نقش نظامهای پشتیبان تصمیمسازی مبتنی بر رویکرد تحلیل مناسب محیطی در این شرایط چیست؟ فرضیه اصلی در این نوشتار مبتنی بر ضرورت کاربرد نظامهای پشتیبان تصمیمسازی و بهویژه نظامهای مرتبط با ارزشهای زیستمحیطی است.
چنین تحلیلی بر پایه این اصل قرار دارد که هرگاه تمامی معیارهای مناسب محیطی برای گسترش فضایی بر هم منطبق شوند،ناحیه به دست آمده دارای بالاترین مناسبت گسترش و توسعه در مقایسه با سایر نواحی است که در درجات پایینتر و یا توان کمتر قرار دارند.
محصول نهایی فرایند تحلیل مناسبت محیطی دوگانه است،بدین معنا که علاوه بر تفکیک و تشخیص زیرنواحی که بر حسب درجات گوناگون مناسب گسترش فضایی تمایز داده میشوند،ساختارهای برپا شده موجود در نواحی برنامهریزی هم براساس میزان قرارگیری در معرض انواع خطرهای طبیعی و انسانساخت نیز مورد سنجش و تحلیل قرار میگیرد.
پیامدها و مشکلات اجتماعی-اقتصادی: -بیرون راندن اقشار کمدرآمد شهری از تهران و اسکان آنها در نواحی پیرامون شهر تهران؛ -مهاجرتهای روستایی؛ -پدیدهء آلونکنشینی؛ -تفکیک بافت اجتماعی شهر به شمال و جنوب؛ نمودار شماره دو-فرایند تحلیل مناسبت محیطی در منطقه آزمون (به تصویر صفحه مراجعه شود) (به تصویر صفحه مراجعه شود) نقشه شماره یک:گسترش شهر تهران بین سالهای 0731 تا 5731 [پانوشت] (1)-این پژوهش چکیده و پردازشی از پایاننامهء کارشناسی ارشد نگارندهء،تحت عنوان"امکانسنجی گسترش فضایی شهرهای بزرگ یا روشهای تحلیل مناسب محیطی،گسترده مطالعایت شهر تهران"در رشته شهرسازی-برنامهریزی شهری و منطقهای از دانشگاه معماری و شهرسازی دانشگاه شهید بهشتی،به راهنمایی دکتر زهره عبدی دانشپور در سال 7731 است."