چکیده:
بررسی ارتباط بین مدرنیته و تحولات خانواده بهطور کلی و بررسی نحوه و نوع
تغییرات در درون خانواده تهرانی بهطور اخص، هدف اصلی این مقاله است.با بهرهگیری
از نظریه کارکردگرایی-ساختی پارسونز و نظریه تغییرات فرهنگی (ارزشی)اینگلهارت، طی
یک مطالعه تجربی(روش میدانی)در سطح تهران طی سه نسل، تحولات نهاد خانواده مورد کاوش
قرار گرفته است.یافتههای پژوهشی نشان میدهد که:اولا، خانواده تهرانی در جریان
تغییرات اساسی قرار دارد؛ثانیا؛نسلهای سهگانه در درون خانواده، ضمن اینکه به لحاظ
وضعیت تحصیلی، شغلی و آرزوهای متفاوت میباشند، تغییرات انجام شده در بعضی از عناصر
ساختی خانواده در سه نسل با حرکت از ارزشهای مادی به سمت فرامادی صورت گرفته
است.این تحقیق نتیجه میگیرد که جامعه مورد بررسی
جامعهای مناسکگرا و مراسمگرا در حوزه مراسم، آداب و مجالس جشن و شادی میباشد
و خانواده در فرایند نوگرایی متأثر از نوگرانیی جامعه وسیعتر قرار دارد و این خود
مشخصه جدیدی را معرفی میکند که بیشتر تحت تأثیر انطباقپذیری تغییرات دوران جدید م
باشد.
خلاصه ماشینی:
"سؤالی که در اینجا میتوان مطرح کرد این است که با وجود تحولات روبه گسترش و همهجانبه در جامعه، خانواده و شبکههای پیرامون آن تا چه حد توانستهاند با بازتولید ارزشهای حاکم بر خود، موجودیت خود را طی زمان مفروض(در این پژوهش سه نسل)تداوم ببخشند؟در صورتیکه ساختار قبلی خانواده دچار تغییر شده این تغییرات در چه سطح و اندازهای صورت گرفته است؟سؤالات بالا با توجه به مباحث نظری در قالب فرضیههای ذیل مورد بررسی قرار میگیرد:-پایبندی به اجرای آداب و رسوم ازدواج و تشکیل خانواده طی سه نسل تغییر نکرده است.
بررسی همبستگی بین ویژگیهای اقتصادی و اجتماعی افرادی نمونه با توجه به میزان پایبندی آنها به اجرای آداب و رسوم ازدواج نشان میدهد که هرچند همبستگی بین این افراد و در اکثر متغیرها ضعیف است ولی این رابطه مثبت میباشد.
بدین معنی که پس ا پیروزی انقلاب اسلامی و پدیدآمدن شرایط جدید اقتصادی- اجتماعی و فرهنگی در کشور که طبیعتا محدودیتهای خاص دوران گذر از یک دوره غربگرا به یک جامعه دینیتر را بهوجود آورده است؛همچنین مشکلاتی در رابطه با اشتغال، کسب درآمد و محدود شدن شیوه تفریحات و گذراندن اوقات فراغت و پدیدآمدن است که جامعه بیش از گذشته به این مقوله توجه نشان دهد و به طرق مختلف از جمله از طریق اجرای آیینها و آداب و رسوم که به لحاظ شرعی و قانونی مشوعیت و مقبولیت عامتری دارند به نیازهای خود پاسخ دهد."