چکیده:
یکی از جرایمی که در فقه و حقوق موضوعه ایران،از آن به جرم علیه امنیت و آسایش عمومی مردم و تلاش در جهت ناامن کردن راهها؛برای ترساندن مردم نام برده شده است،جرم محاربه و افساد فی الارض است.در این نوشتار،سعی شده که تعریفی جامع و مانع از جرم محاربه و افساد فی الارض از دیدگاه فقها و حقوقدانان ارایه شود و در مواردی نیز،به نقد و بررسی تعریف مقنن از محاربه و افساد فی الارض در قانون مجازات اسلامی و همچنین در لایحه پیشنهادی آن قانون پرداخته شده است.
خلاصه ماشینی:
"بررسی تعریف جرم محاربه و افساد فی الارض در فقه و حقوق با رویکردی به لایحهء پیشنهادی قانون مجازات اسلامی ایرج گلدوزیان* استادیار گروه حقوق جزا و جرمشناسی دانشکده حقوق و عوم سیاسی دانشگاه تهران ابو الفضل احمدزاده دانشجوی دوره دکتری فقه و حقوق پژوهشکده حضرت اما خمینی و انقلاب اسلامی (تاریخ دریافت:28/1/1387-تاریخ تصویب:8/4/1387)چکیده: یکی از جرایمی که در فقه و حقوق موضوعه ایران،از آن به جرم علیه امنیت و آسایش عمومی مردم و تلاش در جهت ناامن کردن راهها؛برای ترساندن مردم نام برده شده است،جرم محاربه و افساد فی الارض است.
بدین ترتیب،روشن میشود که برداشت فقها و مفسران شیعی در خصوص آیه 33 سورهء مائده،به جرم علیه امنیت عمومی،با برداشت اهل سنت چندان تفاوتی ندارد و تنها موردی که میتوان به عنوان نکته تمایز استنباط در بحثهای علمای شیعه مشاهده کرد؛عدم اختصاص آیه مذکور به راهزنیهای مسلحانه در خارج از شهرهاست؛درحالیکه در برداشتهای اهل سنت بر قطاع الطریق؛به معنای افرادی که در خارج از شهرها مرتکب راهزنی میشوند،تأکید شده است.
در ماده 11-228 لایحه پیشنهادی چنین آمده است:«هر گروهی که بر منای نظریه سیاسی در برابر نظام جمهوری اسلامی ایران،قیام مسلحانه کند باغی میباشد و در صورتی که دست به اسلحه یا مواد منفجره برده محارب محسوب شده و به مجازات اعدام محکوم میگردند».
نتیجهگیری جرم«محاربه و افساد فی الارض»که در برخی از کتب فقهی اهل تسنن از آن به«حرابه»و «قطع طریق»یاد میشود؛از جمله جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی بوده که به عنوان جرم مستلزم حد،مورد تشریع قرار گرفته است،که این جرم-به عنوان حد و نص قرآنی-مورد اتفاق تمام مذاهب اسلامی است."