چکیده:
انرژی یکی از منابع حیات بشری و عامل تداوم آن است. گاز طبیعی به لحاظ دارا بودن مزایای فراوان و تامین 43 درصد از انرژی اولیه کشور، از اهمیت و جایگاه ویژه ای در میان سایر منابع انرژی برخوردار است. تحلیل بازار انرژی به طور عام و تقاضای انرژی به طور خاص در شناخت نقش انرژی و کاربرد آن در مناطق مختلف کشور از اهمیت بالایی برخوردار است. در این مطالعه، تقاضای گاز طبیعی به عنوان یکی از حاملان انرژی در بخش خانگی در نظر گرفته شده است. این امر به منظور شناخت ساختار رفتاری مصرف کنندگان انجام گرفته است. تحلیل میزان حساسیت مصرف کنندگان خانگی نسبت به متغیرهای قیمت گاز طبیعی، درآمد سرانه و متوسط درجه حرارت هوا، سیاستگزاران را در تامین گاز طبیعی مورد نیاز این بخش و بهینه کردن آن یاری می کند. به این منظور، توابع تقاضای کل گاز طبیعی و متوسط مصرف گاز طبیعی هر خانوار در شهر تهران با استفاده از اطلاعات مربوط به سال های 1378-1374 که به صورت فصلی جمع آوری شده اند، تخمین و در نهایت کشش های درآمدی و قیمتی گاز طبیعی محاسبه شده است.
Energy is one of the most important factors for economic development and progress. Natural gas having many advantages and providing 43 percent of primary energy in the country has a particular role among other energy sources.
Analysis of energy market، in general، and energy demand، in particular، is very important in recognizing the role of energy and its usage in different areas of the country. The study of natural gas demand as one of the energy carriers in household sector is done in this work to find how the structure of consumers behaviour is. Analysis of the household demand elasticity to natural gas prices، per capita income، and average weather temperature help policy makers to provide required natural gas in an optimum form. Achieving this purpose، total and average demand functions of Tehran citizens are estimated on the basis of data during 1985 -1999 seasonally. Finally، income and price elasticities for natural gas are determined.
خلاصه ماشینی:
"با انتخاب متغیرهای مهم و مؤثر بر مقدار تقاضای گاز طبیعی خانوارها و متوسط هر خانوار،شکلکلی این توابع بهصورت زیر است: (به تصویر صفحه مراجعه شود)با استفاده از فرمولهای کلی فوق،اشکال نهایی برای تحلیل و بررسی به دو صورت خطی و لگاریتمی بهصورت زیر ارائه میشود.
(به تصویر صفحه مراجعه شود)در این توابع: CO ،مقدار گاز مصرفی خانوارها COH ،متوسط مصرف گاز طبیعی هر خانوار P(-1) ،قیمت دوره قبل هر متر مکعب گاز طبیعی PI ،درآمد سرانه TE ،متوسط درجه حرارت HO ،تعداد خانوارهای مصرفکننده گاز طبیعی E1,E2,E3,E4 ،جملات اخلال برای برآورد توابع مذکور از آمار سری زمانی استفاده شده است،بدینصورت که آمار متغیرهای وابسته ومستقل الگو را به صورت فصلی از بهار سال 1374 تا زمستان 1378(جمعا به تعداد 20 مشاهده)،جمعآوری و با استفاده از این آمارها،الگوهای انتخابی مورد برازش قرار گرفتهاند.
مقدار ضریب تعیین تعدیل شده1یا(به تصویر صفحه مراجعه شود)مؤیداین موضوع است که 99/5 درصد از تغییرات تقاضای کل گاز طبیعی بخش خانگی شهر تهرانتوسط متغیرهای مستقل موجود در تابع،قابل توضیح است که این امر،حاکی از خوبی برازش الگو میباشد.
الگوی لگاریتمی (به تصویر صفحه مراجعه شود)در الگوی فوق نیز،نتایج از نظر علامت انتظاری برای کلیه متغیرهای توضیحی کاملا با نظریه مطابقت دارد ودر مورد ضرایب نیز میتوان گفت که ضریب لگاریتم متغیر قیمت دوره قبل با دارا بودن t محاسباتی بهمیزان 1/398-معنیدار و مقدار این ضریب که همان کشش قیمتی تقاضای متوسط مصرف گاز خانواراست،دلالت بر حساسیت پایین خانوارهای تهرانی نسبت به تغییرات قیمت گاز طبیعی در دوره قبل دارد."