چکیده:
دولت با اجرای سیاستهای تعدیل اقتصادی و برنامه خصوصیسازی در ایران گامی در جهت گسترش بورس اوراق بهادار برداشته و با راه اندازی مجدد این بازار در سال 1368 به تلاش برای گسترش آن پرداخته است.از آنجا که بازار بورس اوراق بهادار،اصلیترین نهاد بازار سرمایه به حساب میآید،گسترش این بازار میتواند به افزایش کارآیی بازارهای مالی و از جمله بازار پول منجر شودبنابراین،بررسی جنبههای مختلف اثرات گسترش آن،ضرورتی اجتنابناپذیر به نظر میرسد.
بازدهی اوراق سهام میتواند بهعنوان هزینه فرصت نگهداری پول در نظر گرفته شود اما از طرف دیگر فراریت این بازدهی میتواند بر تصمیمگیریهای عوامل بازار،نقش تعیینکننده داشته باشد.بنابراین،یکی از عواملی که در ایران میتواند منجر به بیثباتی تقاضا پول شود،وضعیت کنونی بازار سهام است.از اینرو،اهداف اصلی انجام این تحقیق،تعیین میزان اثر فراریت بازار سهام بر تقاضا برای پول در ایران است.
بر مبنای آزمونهای به عمل آمده در این تحقبیق،معادلات تقاضا و سرعت گردش پول براساس تعریف محدود پول در ایران،دارای روابط همجمعی و تعادلی بلندمدت میباشند.و براساس روابط تجربی برآورد شده، تقاضای پول در ایران تحتتأثیر درآمد ملی،نرخ ارز،نرخ تورم و شاخص ریسک بازار سهام است.
باتوجه به ملاحظات مربوط به ریسک،علی رغم اینکه ضرایب مذکور با مبانی نظری همخوانی دارد اما دارای آمارههای معنیداری نیستند که میتواند نشان از عدم توسعه یافتگی بازارهای مالی در ایران باشد،لذا اقدامات مربوط به گسترش این نوع نهادها باید تسریع گردد.همچنین تنها تعریف محدود پول بهعنوان هدف مبانی برای سیاستهای اقتصادی قابل کاربرد و دارای روابط تعادلی میباشد.
Money is viewed as a cash asset with special characteristics. Like other
financial assets, demand for money is a part of portfolio selection process in
which individuals’ wealth is allocated to among various assets based on their
rates of return and risks. However, empirical settings of money demand
function is important from the point of the view of monetary policy.
Therefore, the specification of the determinants of money demand and its
functional form are crucial .
The main aim of this study is to exumine the determinants of demand for
and velocity of money in both theoretical and empirical aspects emphasizing
the function of stock market volatility.
It is well known that during the process of economic decisions and policy
making there must be numerical and exact indices to assess the effects of the
relevant variables and indicators on the dependent variables. In this study,
the volatility of stock market is included in the models as a proxy for market
risk. ARDL approach is employed to estimate the specified models.
Moreover, the stability of the coefficients are tested using CUSUM and
CUSUMSQ tests. Seasonal data are used to estimate the model. The data set
is used covers the period 1992 - 2007 .
The results of this study show that when the narrow definition of money
(M1) is used in the model, there is a long run relation among the variables
included in the model. The estimated coefficients of real income and
inflation are statistically significant and the signs of the parameters are
consistent with the theory. However, the coefficients of free market
exchange rate and the volatility of stock market are not statistically
significant. The results of stability tests indicate that the estimated
coefficients are stable over the period 1992 - 2007.
خلاصه ماشینی:
"از اینرو سؤالاتی که در این ارتباط قابل طرح است،به ترتیب زیر میباشد: 1-آیا در ایران تقاضای پول متاثر از تقاضا برای سایر داراییها است؟یا به عبارت دیگر آیا نظریه سبد دارایی در ایران نیز برقرار است؟ 2-آیا ناپایداری بازار سهام بر تابع تقاضای پول در ایران اثر معنیدار دارد؟به عبارت دیگر،آیا ورود متغیرهای مربوط به بازار سهام(بازده و ریسک)خطاهای مدل تقاضای پول در ایران را کاهش میدهد؟ در باب اهمیت و ارزش تحقیق باید گفته شود که:در مقایسه با کشورهای پیشرفته صنعتی، تقریبا در تمام کشورهای در حال توسعه،هدایت پساندازهای مردم به منظور سرمایهگذاری در بخشهای مختلف اقتصاد به نحو احسن و بهینه انجام نمیگیرد.
در این صورت،تغییرات لگاریتم تراز واقعی نقدینگی تابعی خواهد بود از انحراف نقدینگی دوره قبل از مقدار تعادلی بلندمدت آن(عبارت تصحیح خطا)، همچنین متغیر وابسته با یک تأخیر و بهطور همزمان تغییرات لگاریتم هزینه فرصت،لگاریتم مخارج مصرفی بخش خصوصی( pce )با دو دوره تأخیر که میتوان مدل تصحیح خطا را به صورت زیر تصریح کرد Carpenter and Lange,J,2002 ): (به تصویر صفحه مراجعه شود) (به تصویر صفحه مراجعه شود) در تحلیل فوق به منظور بررسی نقش متغیرهای بازار سهام بر تقاضای پول،فرض بر آن است که کشش درآمدی تقاضای پول برابر یک میباشد.
روابط همجمعی و تعادلی بلندمدت مدل0(،0،1،2،5) ARDL برای معادله V-1 (سرعت گردش پول براساس تعریف محدود آن) (به تصویر صفحه مراجعه شود) باتوجه به نتایج به دست آمده،مشاهده میشود که علامت ضرایب برآوردی با مبانی نظری همخوانی داشته و کلیهء ضرایب(بجز ضریب نرخ ارز و فراریت بازار سهام)معنیدار هستند."