خلاصه ماشینی:
"حزب سیاسی،نسبت به مسألهء روشنفکران چگونه است؟چند نکته را باید گوشزد کرد: 1-برای برخی از گروههای اجتماعی،حزب سیاسی چیزی نیست مگر روش خاص آن گروهها برای ایجاد روشنفکران ارگانیک خود(این روشنفکران لاجرم به این نحو پرورده میشوند،با در نظر گرفتن خصائل کلی و شرائط ظهور و زندگی و توسعهء گروه اجتماعی موردنظر).
برای این هدف و در داخل این مرزها،سندیکای حرفهای وجود دارد که در آن فعالیت اقتصادی صنعتی تاجر با صاحب صنعت یا دهقان در مناسبتترین چارچوب خود قرار میگیرد در یک حزب سیاسی،عناصر یک گروه اجتماعی-اقتصادی از این حد رشد تاریخی درمیگذرند و عوامل فعالیتی عمومی با خصلت ملی و بین المللی میشوند (3)-اشاره به برخی تناقضاتی است که بین«سیاستمداران»و نیروهای اقتصادی که درواقع قدرت را در دست دارند بروز میکند(توضیح مترجم) (4)-عقیده عامه خلاف این است.
این مسأله میتواند عنوان یک بحث قرار گیرد (یادداشت گرامشی) اگر از نحوهء رشد دستههای روشنفکران ارگانیک و سنتی،چه در زمینهء تاریخ ملل مختلف و چه در زمینهء رشد مهمترین گروههای اجتماعی ملل گوناگون و بویژه گروههائی که فعالیت اقتصادیشان«ابزاری»بوده است یک تحلیل تاریخی قابل لمس به عمل بیاوریم،آنوقت این نقش حزب سیاسی خیلی روشنتر خواهد شد.
مسأله اعتقادات گوناگون و شیوههای مختلف عمل به یک مذهب در بین قشرهای جوراجور اهالی و مخصوصا بین روحانیون و روشنفکران از یک طرف و تودهء مردم از طرف دیگر باید موضوع یک بررسی کلی قرار گیرد چون این موضوع تاحدی در همهجا وجود دارد با آنکه تظاهر افراطی آن در این کشورهای آسیائی است."