چکیده:
متوجه ایران ساخته است که میتواند موجب ایجاد تغییراتی برای استراتژی نظامی ایران و نیاز به آموزشهای نظامی جدید شود.کاهش ارزش موقعیت ژئوپلیتیکی ایران،بحرانهای زیست محیطی، توسعه نیافتگی و مسابقات تسلیحاتی و غیره از دیگر تهدیدات حضور آمریکا در خزر است. فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی،مناطق جدید امنیتی را به وجود آورد.خلأ ایجاد شده در حوزهء دریای خزر موجب شد تا ایالات متحده به تدریج وارد حیاط خلوت روسیه شود.در سه دورهء زمانی"از فروپاشی تا سال 1993"،"از سال 1993 تا سال 2001"و "بعد از سال 2001" سمتگیری سیاست خارجی آمریکا نیز دچار تغییر و تحول شد.حادثهء 11 سپتامبر 2001 و مبارزه با تروریسم،مثلث روسیه-چین-آمریکا را در حوزهء خزر به وجود آورد که حضور نظامی آمریکا در منطقه را نیز به دنبال داشت. اعلام محور شرارت بودن ایران از طرف جرج بوش و حضور نظامی آمریکا در کنار مرزهای شمالی ایران و نیز وجود حداقل پنج منبع جغرافیایی ناامنی،تهدیدات نرمافزاری و نظامی جدیدی را
خلاصه ماشینی:
"روسیه نیز بهطور عمده به دلایل نظامی-امنیتی همچنان مایل است این جمهوریها را در زیر چتر استراتژیک خود قرار دهد و کمربند امنیتی خود را مرزهای سابق اتحاد جماهیر شوروی بداند؛ولی آمریکا که داعیهء نظم نوین جهانی را دارد و به دنبال تسلط بر مناطق حیاتی جهان است توجه بسیار ویژه به حوزهء خزر دارد؛زیرا اولا چالشگران نظم نوین جهانی(روسیه،ایران و چین)به این حوزه نزدیک بوده و یا در آن قرار دارند و نفوذ هر یک از این قدرتهای منطقهای میتواند مانع تسلط کامل آمریکا بر این منطقه شود؛و در وهلهء دوم،ایالات متحده جهت اجرای نظم نوین جهانی و نظام تکقطبی و نیز حفظ برتری نظامی،سیاسی و اقتصادی نیازمند تسلط بر منابع استراتژیک از جمله منابع نفت و گاز حوزهء دریای خزر است.
» همانطور که مشاهده میکنیم،دولت جمهوریخواه بوش همان سیاستهای انرژی دولت کلینتون را در دریایخزر دنبال میکند،هرچند که توجه اصلی و سمتگیری سیاست خارجی آمریکا از مسائل اقتصادی به مسائل نظامی و استراتژی تغییر یافته است،یعنی علاوهبر مسائل انرژی به مسائل نظامی هم توجه شده است که این روند بر امنیت ملی ایران تأثیر مستقیم خواهد داشت و در بخش بعدی تهدیدات این حضور برای امنیت ملی ایران مورد کنکاش و بررسی قرار خواهد گرفت.
مجموعهء فعالیتهای سیاست خارجی آمریکا در حوزهء خزر از جمله مهمترین آنها، یعنی تلاش جهت انزوای ژئوپلیتیکی ایران و عبور لولههای نفت و گاز از محور شرق به غرب و حضور مستقیم نظامی در حوزهء خزر،تهدیدات امنیتی زیر را برای ایران به دنبال خواهد داشت: 1-گسترش ژئوپلیتیکی آسیای مرکزی و قفقاز به سوی محور شرق به غرب و کاهش ارزش ژئوپلیتیکی ایران؛زیرا توجه به مبانی و اصول ژئوپلیتیک میتواند موجب قدرتمندی دولتها گردد و به آنان امکان دهد تا نقش اساسی و بارز در صحنهء سیاسی جهان بازی کنند."