چکیده:
پیش از آنکه اسلام ظهور کند،اقوام و ملتهای بسیاری دارای فرهنگ و تمدن بودند.پس از گسترش مرزهای جغرافیایی اسلام،مسلمانان با فرهنگها و تمدنهای گوناگون از جمله فرهنگ و تمدن سرزمین هند آشنا شدند.هند در شمار سرزمینهایی است که به گواهی مورخانی چون یعقوبی و مسعودی در زمان ظهور اسلام از نظر دانش به ویژه در زمینههای طب،نجوم و ریاضیات از پیشینه و اندوختههای درخشانی برخوردار بود و نه تنها مسلمانان که دیگر ملتها هم از دانش آنها بهرهمند میشدند.این نوشته خواهد کوشید تأثیرپذیری مسلمانان را از حوزه جغرافیایی سند و هند بر پایه منابع متقدم و تنها در سده- های نخستین هجری بررسی نماید و به معرفی دانشمندان تاثیرگذار هندی و میراث هندی موجود در دست مسلمانان بپردازد.
خلاصه ماشینی:
"پیشینه علمی هند سرزمین هند در شمار مناطقی است که در دوران ظهور اسلام از نظر بهرهمندی در علوم به ویژه در زمینههای طب،نجوم و ریاضیات از اهمیت درخشانی برخوردار بود و در این راستا نه تنها مسلمین،بلکه ملل دیگر نیز با اشتیاق،از آن بهره میبردند.
مورخ مشهور سدهی سوم هجری،احمد بن ابی یعقوب اسحاق بن جعفر بن وهب بن واضح معروف به یعقوبی که خود این سرزمین را از نزدیک مشاهده کرده بود و با دانایی و توانایی مردمان آن آشنایی داشت،هندیان را پیشگام در علوم و فنون و از تمام ملل برتر میداند و دانش آنان را بسیار میستاید.
کتابهای طبی موجود به زبان عربی -سیرک:ابتدا به فارسی برگردانده شده بود و فردی به نام عبد الله بن علی که باید ایرانی باشد،آن را از فارسی به عربی ترجمه کرد؛توقشتل:شامل صد درد و صد درمان؛- التوهم فی الامراض و العلل:تألیف توقشتل هند:کتابی مختصر در عقاقیر(دواجات)؛ علاجات الحبالی؛دوینی الهندیه فی علاجات النساء؛السکر و کتابی درباره مارها و سموم آنها.
برای نمونه،در دوران صفویه،به علت تعصبات مذهبی،بسیاری از دانشمندان و هنرمندان از ایران به هند کوچ کردند و چون شاهان مسلمان هند،در دوران حکومتشان اغلب دانش دوست و هنرپرور بودند،تمایل فرهیختگان برای ورود به این سرزمین فراتر از حد تصور بود آنگونه که گفته شده،تنها در شهر دهلی بیش از هزار دانشمند و صاحب فرهنگ و ادب و هنر دفن شده است.
الندیم،پیشین،ص 873؛ابن ابی اصیبعه؛پیشین،ص 474 و 574؛به گفته حاجی خلیفه، منکه کتاب السموم را از هندی به فارسی برای یحیی برمکی تفسیر کرده است."