خلاصه ماشینی:
(4)- Bosna (5)- Hercegovina بخصوص در قرون یازدهم و دوازدهم میلادی مقامات کاتولیک با تمام وسائل کوشیدند تا بوسنی و هرزگووین را وارد منطقهء نفوذ خود کنند ولی چون پس از چند قرن تبلیغ هیچیک از این دو کلیسا چندان مورد پسند مردم این نواحی واقع نشدند از اواخر قرن دوازدهم ببعد آئین بوگومیل1در آنجا رسوخ کرد و از آنجا بناحیهء دالماسی2رسید و دیری نپائید که مذهب تازه هواداران زیادی پیدا کرد و بزودی مذهب رسمی ناحیهء بوسنی شد.
در قرن 21 کشور صربستان با بلغارستان و بیزانس مرز مشترک طولانی داشت و بوگومیلها که در بلغارستان و نواحی جنوبی بالکان(که هنوز جزو امپراطوری بیزانس بود)با مخالفت شدید بزرگان دین مسیحی روبرو بودند بامید آزادی مذهب بصربستان پناه بردند ولی در آنجا نیز آزادی دلخواه خود را پیدا نکردند و بعد از آنکه مسیحیان جمعی از آنها را کشتند و برخی را سوزاندند بازماندگانشان بناحیهء بوسنی و هرزگووین و دالماسی پناه بردند.
خلاصه در قرن پانزدهم میلادی فشار کاتولیکها به پیروان آئین بوگومیل و ظلم و شکنجه و کشتارهای آنها برای بوگومیلهای بوسنی غیرقابل تحمل شده بود و این امر مصادف با پیدا شدن ترکهای عثمانی در مرزهای بوسنی گردید.
و اگر اکنون از پیروان این دو آئین کسی باقی نمانده علت اینست که اولا فرمانروایان آن دوران از عقیدهء آنها بیم داشتند و ثانیا بوگومیلها که بکار بردن خشونت و زور را ناروا میشمردند و کسانی را که بآن وسیله متشبث میشد محکوم مینمودند آنان حتی برای دفاع از خود نیز اسلحه بدست نمیگرفتند.
ولی سرانجام پیروان آئین بوگومیلی مورد تعقیب مقامات کاتولیک واقع شدند و اغلب بوگومیلهای ساکن بوسنی و هرزگووین که ظاهرا ترک دین کرده بودند بعللی که بیان کردیم بدین اسلام گرویدند.