چکیده:
تعارض مهمترین عارضه رفتاری گروهی میباشد.مدیری که اصول اساسی تعارض و مذاکره را میداند، دارای آمادگی بیشتری خواهد بود تا بهطور موفقیتآمیز با این موقعیتهای اجتنابناپذیر،برخورد کند.مدیریت تعارض،شناخت و اداره تعارض به صورتی معقول،منصفانه و کارا است.تعارض می تواند با استفاده از مهارتهایی چون ارتباطات موثر،حل مسئله و مذاکره مدیریت شود.قبل از هر چیز برای اداره تعارض باید آنرا شناسایی و تجزیه و تحلیل کرد و علل ایجاد تعارض را مورد بررسی قرار داد.پس از تشخیص تعارض و علل آن،نکته کلیدی در مدیریت تعارض،انتخاب سبک مناسب جهت بهرهبرداری موثر از آن است.زیرا توانایی برخورد با تعارض و ادامه آن،در موفقیت مدیران سازمانها نقش ارزندهای دارد.اگر تعارضها سازنده باشند،موجب بروز افکار نو و خلاق میشوند و زمینه تغییر و نوآوری و تحول سازنده را در سازمان فراهم میسازند و در نهایت به مدیریت کمک میکنند تا به اهداف سازمانی خویش نائل آید.در این مقاله سعی بر آن است که مفهوم تعارض،سیر تکاملی اندیشه تعارض،رابطه تعارض و عملکرد،انواع و علل تعارض مورد بررسی قرار گیرد.پس از آن مدیریت تعارض و فنون و راهبردهای مدیریت جهت اداره موثر تعارض مورد بحث قرار خواهد گرفت.امید است مورد استفاده مدیران و دستاندرکاران سازمانها قرار گیرد..
خلاصه ماشینی:
"چرا که تعارض در سازمانها امری اجتنابناپذیر است و کسی نمیتواند ادعا کند که با آن روبرو نشده و یا نخواهد شد،و از آنجا که تعارض میتواند نتایج مخرب یا سازنده داشته باشد،لذا اهمیت شناخت موضوع تعارض و تاثیرات مثبت یا منفی آن بر عملکرد کارکنان میتواند آگاهی لازم را به مدیران سازمان جهت اتخاذ تصمیمهای مناسب در مواقع ضروری بدهد.
1. مفهوم تعارض «تعارض»6در لغت مصدری به عنوان معترض و مزاحم یکدیگر شدن،باهم اختلاف داشتن،معنا شده است(معین،1096: 1363) «یوتنام»7تعارض را اینگونه تعریف میکند:تعامل افرادی که با یکدیگر ارتباط متقابل داشته و در زمینه اهداف اصلی، اهداف فرعی و ارزشها بین آنها اختلاف بوجود میآید و افراد،دیگران را به عنوان مانعی بالقوه در جهت تحقق اهداف خود تلقی میکنند.
فرق بین تضاد مخرب(ضایعکننده)با سازنده(طبیعی)،درواقع وجود تضاد نیست،بلکه به این موضوع بازمیگردد که آیا تضاد برای افزایش قدرتی است که نیاز عملکرد برای تحرک سازمان را برآورده نماید یا خیر؟تضاد مخرب زمانی در سازمان بوجود میآید که فرد یا سیستم به جای پیشرفت،دائم در حال تکرار خود باشد.
متغیرهای شخصی(فردی) در گذشته بیشتر تحقیقات در خصوص تعارض،بر روی انوع علل سازمانی آن تمرکز یافته بود،در سالهای اخیر،توجه به این موضوع معطوف شده است که تضاد سازمانی ممکن است ناشی از عوامل متقابل شخصی(روابط بین افراد خاص)باشند ،تا اینکه برخاسته از ساختار سازمانی و یا ناشی از مخالفت بر سر منابع باشد(اسکویی،65:1381).
در مدیریت تعارض عقیده بر این است که تعارض منبع با ارزشی از انرژیهای آزاد شده انسانی است که مدیر میتواند برای اصلاح جو و محیط سازمان و در جهت رشد کسانیکه با آنها کار میکند و بالاخره دست یافتن به اهداف سازمان از آن استفاده کند."