چکیده:
برخی مطالعات انجام شده حاکی از آن است که ورزش میتواند تراکم توده استخوانی را افزایش دهد،اما هنوز در مورد نوع و شدت آنکه حد اکثر تحریک آنابولیک را برای استخوان ایجاد میکند،اطمینان حاصل نشده است.هدف این مطالعه،مقایسه تراکم ماده معدنی استخوان ورزشکاران نخبه زن در رشتههای استقامتی،سرعتی و قدرتی و همچنین زنان غیرورزشکار بود.آزمودنیهای این تحقیق را 43 زن 30-20 ساله در قالب 4 گروه تشکیل میدادند که شامل 10 دونده سرعتی(100 و 200 متر)،11 دونده استقامتی(3000 و 5000 متر)،11 بدنساز و 11 غیرورزشکار بودند.ورزشکاران دارای حد اقل 4 سال سابقه ورزشی مستمر در هریک از رشتههای موردنظر بودند که از باشگاههای شهر اصفهان انتخاب و سابقه شرکت در مسابقات بین المللی،قهرمانی کشور و عضویت در تیمهای ملی را داشتند.درحالیکه غیرورزشکاران سابقه هیچگونه فعالیت ورزشی مستمر و منظمی را نداشتند.تراکم ماده معدنی (BMD) 1مهرههای کمر و گردن استخوان ران آزمودنیها،بهوسیله دستگاه جذبسنج دوگانه انرژی اشعه ایکس (DEXA) 2اندازهگیری شد.دادهها با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی(تحلیل واریانس یکطرفه3و آزمون تعقیبی دانت4در سطح معناداری a-0/05 )تحلیل شدند.
نتایج بهدست آمده از تحقیق نشان داد که بدنسازان در مقایسه با تمامی گروهها،بهطور معناداری BMD بالاتری را در گردن استخوان ران داشتند( P-0/00 و P-0/00 و P-0/00 ).اما بین دوندههای استقامتی و گروه غیرورزشکار تفاوت معناداری وجود نداشت P-0/342 ،درحالیکه دوندههای سرعتی در مقایسه با دوندههای استقامتی و گروه غیرورزشکار افزایش معناداری را در این ناحیه داشتند( P-0/001 و P-0/000 ).در ستون مهرهها،دوندههای استقامتی به طور معناداری پایینتری مقدار BMD را در مقایسه با دوندههای سرعتی،بدنسازان و غیرورزشکاران داشتند( P -0/08 و P-0/00 و P-0/037 ).اما بین بدنسازان و دوندههای سرعتی P-0/48 و همچنین بین دوندههای سرعتی و
خلاصه ماشینی:
"مطالعه تراکم ماده معدنی استخوان ورزشکاران نخبه زن در رشتههای استقامتی،سرعتی و قدرتی مریم بانپروری*،سید محمد مرندی**،خلیل خیامباشی**،عباس صالحی کیا* تاریخ دریافت مقاله:4/86 تاریخ پذیرش مقاله:9/87چکیده (IBبرخی مطالعات انجام شده حاکی از آن است که ورزش میتواند تراکم توده استخوانی را افزایش دهد،اما هنوز در مورد نوع و شدت آنکه حد اکثر تحریک آنابولیک را برای استخوان ایجاد میکند،اطمینان حاصل نشده است.
به همین دلیل مطالعه حاضر،حول فرضیههای زیر صورت گرفت:فعالیتهای ورزشی سرعتی،استقامتی و قدرتی در بلند مدت میتوانند باعث افزایش تراکم ماده معدنی استخوانها در دو ناحیه گردن استخوان ران و مهرههای کمر زنان ورزشکار در مقایسه با زنان غیرورزشکار کردند.
One way analysis of variance(ANOVA) در جدول 2،نتایج تحلیل واریانس(005/0>00/0)نشان میدهد که تفاوت معناداری بین میزان تراکم توده استخوانی مهرههای کمر و گردن استخوان ران گروههای مورد مطالعه(استقامتی،سرعتی،قدرتی و غیرورزشکار)در سطح (a-0/05) وجود دارد.
عدم همخوانی بخشی از نتایج تحقیق حاضر با یافتههای مگکوس(2007)که نشان داد ورزشکاران سرعتی در هیچ ناحیهای تفاوت چگالی با غیرورزشکاران ندارند،را به این صورت میتواند توجیه نمود که گروه سرعتی در تحقیق مگکوس شامل دوندگان سرعت و شناگران سرعتی بودند که تراکم استخوان آنها در مجموع،در قالب گروه سرعتی محاسبه میشد.
از طرفی در تحقیقات آمده است که تمرینات قدرتی شدید،تاثیر بسزای در افزایش تراکم ماده معدنی مهرههای کمر و همچنین استخوانهای کل بدن(بسته به محل تحت تمرین)دارند،چرا که در این تمرینات،فشار با بار متفاوت و فزایندهای به استخوانها وارد میشود و لذا سطح آستانه تحریک جهت استخوانسازی به راحتی فراهم میشود."