چکیده:
به منظور مقایسه اثربخشی روشهای درمانی و بررسی همبستههای روانشناختی(عزت نفس
و مکان کنترل)در یک طرح آزمایشی 64 بیمار که به مرکز خود معرف شهرستان دزفول برای
ترک اعتیاد مراجعه کرده بودند، بهطور تصادفی در 8 گروه درمانی؛شناخت درمانی، گروه
درمانی، رفتاردرمانی، دارو+گروهدرمانی، دارو+رفتاردرمانی، دارو+شناخت درمانی،
دارودرمانی و دارونما قرار گرفتند.پیش از درمان و شش ماه پس از آزمودنیها به عنوان پیشآزمون و پسآزمون، آزمون
عزت نفس کوپر اسمیت و آزمون مکان کنترل راتر به عمل آمد.از نمودار ستونی برای
مقایسه تغییرات عزت نفس افراد موفق در درمان و ناموفق در درمان گروههای هشتگانه
استفاده شد.در تجزیه و تحلیل اطلاعات برای مقایسه اثربخشی روشهای درمانی از آزمون غیرپارامتریک Q کوکران
بهره گرفته شده است و برای مقایسه عزت نفس و مکان کنترل بیماران در 8 گروه درمانی
از آزمون تجزیه و تحلیل واریانس یکطرفه و همچنین برای مقایسه عزت نفس افراد ناموفق
و افراد موفق در درمان از آزمون مستقل استفاده شد.نتایج نشان داد که بین اثربخشی
روشهای مختلف درمان تفاوت معنیداری وجود ندارد.بین عزت نفس گروههای مختلف درمانی
تفاوت معنیداری وجود نداشت، اما با 99 درصد اطمینان عزت نفس افراد موفق از عزت نفس
افراد ناموفق در درمان بالاتر بود.همچنین نتایج نشان داد که بین مکان کنترل بیماران
در گروههای هشتگانه تفاوت معنیداری وجود ندارد.نتایج این پژوهش نشان میدهد
گروههای شناخت درمانی، گروه درمانی، دارو+گروه درمانی و دارو+شناخت درمانی هر کدام
50 درصد، رفتاردرمانی 5/37 درصد، درمان ترکیبی داور+رفتاردرمانی 5/62 درصد و
دارودرمانی 25 درصد در درمان موفق بودند.
خلاصه ماشینی:
"چکیده به منظور مقایسه اثربخشی روشهای درمانی و بررسی همبستههای روانشناختی(عزت نفس و مکان کنترل)در یک طرح آزمایشی 64 بیمار که به مرکز خود معرف شهرستان دزفول برای ترک اعتیاد مراجعه کرده بودند، بهطور تصادفی در 8 گروه درمانی؛شناخت درمانی، گروه درمانی، رفتاردرمانی، دارو+گروهدرمانی، دارو+رفتاردرمانی، دارو+شناخت درمانی، دارودرمانی و دارونما قرار گرفتند.
با توجه به اینکه در این پژوهش تمام آزمودنیها برای بار نخست اقدام بهترک کردهاند و این تجربه اول آنها محسوب میشود و نظر به اینکه در پژوهشهای انجام شده (1)- Dicktement (2)- Nocross ثابت شده است که معتادان به تریاک غالبا باید 2 تا 10 بار برای ترک اقدام کنند تا به ترک کامل(شش ماه)برسند(ناکرس، 1989)و همچنین اغلب افرادی که برای بار اول با فشار خانواده و اطرافیان به ترک اقدام میکنند در مرحله پیشانگارهای بودهاند بنابراین نتایج بهدست آمده رقم رضایتبخشتری نسبت به پژوهشهای گذشته(به عنوان نمونه اکن و همکاران، 1989)نشان میدهد.
با توجه به نتایج پژوهش حاضر 5/62 درصد(5 نفر از 8 نفر)افرادی که در گروه ترکیبی دارو+رفتاردرمانی قرار گرفتهاند و همچنین در گروههای شناختدرمانی، گروهدرمانی، درمان ترکیبی دارو+گروهدرمانی و دارو+ شناختدرمانی نیز 50 درصد افراد(4 نفر از 8 نفر)پس از بازگشت شش ماه از ترک کماکان در حالت ترک باقی ماندهاند نتیجه رضایتبخشی محسوب میشود که باز این درصد نسبت به رقم موفقیتآمیز درمان در پژوهش آکن(1989)که 22 درصد موفقیت برای معتادان در مرحله پیشانگارهای و 43 درصد در مرحله انگارهای میداند بالاتر است."