چکیده:
در این مقال به نقد و بررسی ادله نگارنده بر توقیفی بودن رسم الخط قرآن پرداخته شده،و این نتایج به دست آمده است:1.رسم الخط قرآن توقیفی نیست.2.اصطلاح رسم العثمانی صحیح است.3.میتوان بخش قابل توجهی از دلایل اختلاف نگارش کلمات در رسم الخط قرآن را براساس اختلاف قراءات آشکار ساخت.4.اختلاف نگارش کلمات در رسم الخط قرآن براساس معنی نیست،بلکه چه بسا بتوان بخش عمدهای از آن را زاییدهء اختلاف قراءات دانست.5.به نظر میرسد همانطور که قرآن در به کارگیری ادبیات عرب شیوهای نو در نینداخته است در نگارش قرآن نیز چنین کرده و چون و چند آن را به مردم وانهاده است.
In this article، the writer reviews and criticizes the reasons given in the article “Rasm al-Muṣḥaf; Characteristics and Viewpoints” [written by the learned scholar Mr. Muḥsin Rajabi، published in Mishkat No. 104، winter 1388] declaring the orthography of the Qur’an to be subject to scriptural ruling (tawqifi) and made the following conclusions: 1. Orthography of the Qur’an is not tawqifi. 2. The term Uthmani orthography is correct. 3. A considerable part of the reasons for difference in writing words in the orthography of the Qur’an can be revealed on the basis of difference in qira’at (readings). 4. Difference of writing words in the orthography of the Qur’an is not based on the meaning; rather، a major part of it is likely to be originated from difference in qira’at. 5. It seems that as the Qur’an has not recast a new procedure in employment of Arabic literature، so has it also dealt with writing of the Qur’an and has left it up to people.
خلاصه ماشینی:
نقدی بر مقالهء «رسم المصحف،ویژگیها و دیدگاهها»1 جواد آسه کارشناس ارشد تفسیر و علوم قرآن از مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ر ه) تاریخ دریافت:8831/11/82-تاریخ پذیرش:9831/5/11 چکیده در این مقال به نقد و بررسی ادله نگارنده بر توقیفی بودن رسم الخط قرآن پرداخته شده،و این نتایج به دست آمده است:1.
دیدگاه دوم،که صاحب مناهل العرفان یکی از قائلان آن است،بر این باور است که رسم الخط به کار رفته در قرآن توقیفی و براساس حکمت و دارای معنی است.
3. مقابله و بررسی کتابت:نگارنده سخنی را از زید بن ثابت نقل میکند که او گفته وقتی من از نگارش آیاتی که پیامبر صلی الله علیه و اله بر من املا میفرمود فارغ میشدم به دستور آن حضرت آنچه را که نوشتم برای ایشان میخواندم تا احیانا اگر دچار لغزش یا فراموشی شدم،اصلاح یا جبران گردد.
چنانکه نگارنده ذیل عنوان«مقابله و بررسی کتابت»از زید بن ثابت آورده است که پیامبر صلی الله علیه و اله پس از پایان املا از او میخواستند که آنچه نوشته است برای آن حضرت بخواند تا اگر در چیزی دچار لغزش یا فراموشی شد،اصلاح یا جبران (1).
سخنی که در اینجا قابل طرح و بررسی است این است که آیا عثمان در رسم الخط قرآن دخل و تصرفی کرده است یا خیر؟نگارنده بر آن است که عثمان رسم الخط قرآن را تغییر نداده است و قرآن را براساس رسم الخط مصحفی که با اشراف پیامبر صلی الله علیه و اله نوشتهاند،بازنویسی کرده است.